IRCForumu.ORG   sohbetkacak
reklamalanı


 
 
Seçenekler Stil
Alt 02 Ağustos 2021, 01:35   #1
Standart Servet-i fünun edebiyati

*Türk edebiyatında 1896-1901 yılları arasında faaliyet gösteren edebî topluluktur.
*Çevresinde toplandıkları dergiden dolayı bu gruba “Servet-i Fünûn edebî topluluğu” da denilmektedir.
*Servet-i Fünûn dergisi etrafında toplanan şair ve yazarlar, yeni bir edebî akımı başlattıklarını ifade edecek şekilde kendilerinden ve yayınlarından “edebiyât-ı cedîde” diye bahsetmişlerdir.
*Bu hareket bir süre “yeni edebiyât-ı cedîdeciler” şeklinde hafife alındıysa da daha sonra kabul gördü.
*Bu hareket, eski-yeni, yerli-Avrupaî edebiyat çatışmalarının doğurduğu önemli merhalelerden biridir.
*1895 yılı sonlarında Hasan Âsaf adlı genç bir şairin bir beytinde geçen “abes” – “muktebes” kelimelerinin kafiye olup olamayacağı konusunda başlayan tartışma bu yeni edebiyat topluluğunun kurulmasına vesile olmuştur.
*1896 yılına gelindiğinde Tanzimat’ın birinci ve ikinci dönem sanatçılarından bir kısmı ölmüş, bir kısmı da edebiyat hayatını noktalamıştı.
*Bu sebeple edebiyat ortamında bir boşluk doğmuştu.
*Recâizâde Mahmut Ekrem edebiyattaki bu boşluğun farkındaydı.
*Ekrem Bey kendileri için yeni bir yayın organı olarak Servet-i Fünûn’u bulur.
*Aynı edebiyat anlayışına sahip olan ve o zamana kadar değişik dergilerde yazan şair ve yazarlar bu tarihten sonra yavaş yavaş Servet-i Fünûn dergisinde toplanırlar.
*Edebiyât-ı Cedîde’nin edebiyat görüşlerini yansıtan belirli bir beyannâmesi yoktur.
*Edebiyatımızda gerçek anlamda Batı etkisi, Servet-i Fünun döneminde görülür.
*Servet-i Fünun sanatçılarının hemen hemen tamamı Tanzimat Döneminde açılan yabancı okullarda eğitim görmüş ve Batı kültürüyle yetişmişlerdir.
*Sanatçıların hepsinin eserlerinde Fransız edebiyatının ve Batılı akımların etkisi görülür.
*Doğu-Batı mücadelesinin Batı lehine sonuçlandığı dönemdir.
*Geniş halk toplulukları yerine az sayıdaki aydın topluluğuna hitap eden “Salon Edebiyatı” oluşturulmuştur.
*Olay kahramanları aydın kesimden seçilmiştir.
*Hikâye ve romanlarda olaylar İstanbul’da, saray ve konak çevrelerinde geçmektedir.
*“Sanat, sanat içindir.” ilkesine bağlı kalmışlardır.
*Meclis-i Mebûsan’ın kapatılışı, zamanla sansüre ve jurnallere dayanan bir rejimin oluşması, yazarları da siyaset ve toplum meselelerinde susmaya zorlamıştır.
*Bu durum edebiyatta içe kapanma, kendi ıstıraplarını dile getirme şeklinde tezahür etti.
*Siyasi ortam nedeniyle sosyal sorunlara eğilememişlerdir.
*Tanzimat dönemimdeki kanun, hak, adalet gibi kavramlar bu dönemde terk edilmiştir.
*Bireysel konulara ağırlık vermişlerdir. (Aşk, doğa, karamsarlık, şahsi hayaller, melankoli …)
*Estetik değerlerde gelişme ve derinleşme görüldü.
*Hep uzak ülkelere gitme hayaliyle yaşamışlardır.
*Eserlerde okuru eğitme tutumundan vazgeçilir.
*Fransız cümle yapısı Türkçeye uyarlanmaya çalışılmış; yapıtlarda devrik ve eksiltili cümlelere yer verilmiştir.
*Tanzimat’ın başlangıcından beri sadeleşmeye doğru giden yazı dilini yeniden ağırlaştırmakla suçlanmışlardır.
*Şiir ve romanlarındaki kadın ve erkek kahramanların adları da Sezâ, Sühâ, Behlül, Lâmia, Bihter, Peyker, Pervîn gibi müzikal değeri olan, fakat pek kullanılmamış isimlerdir.
*Biri mücerret, diğeri müşahhas kelimelerden yapılmış, zihinde yeni imajlar uyandıran Farsça terkipler de bu dilin özelliklerindendir: “Leyâl-i girîzân, inkisâr-ı hayâl, teb-i ümmîd, havf-ı siyâh” gibi.
*Nazım (şiir) nesre (düzyazı) yaklaştırılmıştır.
*Nazımda (şiirde), parnasizm, sembolizm; nesirde (düzyazıda), realizm, natüralizm akımlarını benimsemişlerdir.
*Siyasi basılar nedeniyle tiyatrodan uzak durmuşlardır.
*Yazılan oyunlarda konuşma diline yaklaşma çabası göze çarpar.
*Tanzimatçılar her türde eser vermişken Servet-i Fünuncular genellikle bir türde yoğunlaşma ve iyi eser verme fikrini benimsemişlerdir.
*Şiirde, anlamdan daha çok anlatıma önem vermişlerdir.
*Şiirin konusunu genişletmişlerdir.
*Divan edebiyatını –aruz ölçüsü dışında– reddetmişlerdir.
*Büyük oranda aruz kullanılmıştır. Bir şiirde birden fazla kalıbı kullanılabilmiştir.
*Hece ölçüsü, Tevfik Fikret tarafından “Şermin” adlı eserinde kullanılmıştır.
*“Sanatkârâne üslup” ve yeni bir “vokabüler” (söz varlığı) oluşturma kaygısıyla oldukça ağır bir dil kullanılmış, süslü ve sanatlı bir anlatım benimsenmiştir.
*Ses, musiki, söyleyiş ve şekil özelliklerinin üzerinde durulmuştur.
*Kimsenin kullanmadığı Arapça, Farsça yeni kelimeler ve ilginç terkipler kullanılmıştır.
*”Tîrâje, şegaf, ibtikâ, pûşîde, tekattur, tebeşbüş, mükevkeb, müşemmes, mukmir, nevîn” gibi kelimeleri etimoloji kurallarını zorlayarak kullanmışlardır.
*Beyit bütünlüğü yerine, konu bütünlüğüne önem verilmiştir.
*Cümle, dize veya beyitte tamamlanmayıp özgürlüğe kavuşturulmuştur.
*Şiirlerini “kafiye kulak içindir” anlayışıyla yazmışlardır.
*Duygu ve hayal unsurlarını gerçeklere tercih etmişlerdir.
*Şiirde üç değişik “biçim anlayışı” vardır:
a) Batı’dan aldıkları sone, terza-rima, triyole.
b) Divan edebiyatından alıp, türlü değişikliklerle kullandıkları müstezat (serbest müstezat).
c) Bütünüyle kendi oluşturdukları biçimler.
*Ferdiyetçi bir edebiyatın taraftarı olarak ortaya çıkan Edebiyât-ı Cedîdeciler’in hem ferdiyetçiliklerinin aşırılığından hem de Tevfik Fikret’in hırçın ve çabuk gücenir karakterinden dolayı aralarında çözülme başlamıştır.
*16 Ekim 1901 tarihli Servet-i Fünûn’da Hüseyin Cahit’in tercüme bir yazısından dolayı geçici olarak kapatılan dergi bir süre sonra yeniden yayımlanmaya başladıysa da topluluk dağılmış ve dergi Edebiyât-ı Cedîdeciler’in yayın organı olma karakterini kaybetmiştir.


SERVET-İ FÜNUN (EDEBİYAT-I CEDİDE) SANATÇILARI:
TEVFİK FİKRET, CENAB ŞAHABEDDİN, HALİT ZİYA UŞAKLIGİL, MEHMET RAUF,
HÜSEYİN CAHİT YALÇIN, SÜLEYMAN NAZİF (İbrahim Cehdi),
AHMED HİKMET MÜFTÜOĞLU, CELÂL SAHİR EROZAN, HÜSEYİN SUAT YALÇIN, HÜSEYİN SÎRET ÖZSEVER, SAFVETÎ ZİYA, ALİ EKREM BOLAYIR, FAİK ÂLİ OZANSOY, AHMET ŞUAYİP, AHMET İHSAN TOKGÖZ, SAFVET NEZİHİ, AHMET REŞİT REY,
İSMAİL SAFA, SÜLEYMAN NESİB
________________

El Haset Min-El Mahrum
Kötü Niyetle İyi Murada Varılmaz ! ! !
 


Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB kodu Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Kapalı



Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 23:04.