Viroloji Nedir?

**CeReN** · 15 Aralık 2021, 14:05

Viroloji, viruslerin ve cesitli virus benzeri parcaciklarin yani sira, ozellikleri, siniflandirilmasi ve ilgili konakcilariyla olan iliskileriyle ilgilenen bir mikrobiyoloji dalidir. Mikrobiyolojideki diger organizmalarla karsilastirildiginda, virusler onlari farkli kilan farkli ozelliklerle (cogalma, yapi vb.) cok benzersizdirler.
Viruslerin tibbi ve veterinerlik acisindan onemi goz onune alindiginda, viroloji giderek mikrobiyolojinin en onemli alt disiplinlerinden biri haline gelmistir. Ve arastirmacilarin sadece neden olduklari hastaliklar icin tedaviler ve yontemler kesfetmelerine degil, ayni zamanda bunlari farmasotik amaclar icin kullanmalarina firsat tanimaktadir.
Bir virusun genel ozelliklerinden bazilari sunlardir:
• Sadece canli hucrelerde (sentez ve montaj yoluyla) cogalabilir
• Bazi durumlarda DNA/RNA veya her ikisini birden icerir
• Eseyli veya eseysiz ureme bicimlerine sahip degildir
• Hucre degiller – Normal hucre organelleri ve sitoplazmasi olmayan hucresiz parcaciklardir.
• Diger tek hucreli organizmalara kiyasla cok kucuktur,
Diger gercek tek hucreli organizmalarin aksine, virusler “canli” hucreler olarak kabul edilmedikleri icin cogu kitapta “parcacik” olarak anilir.

Virus Siniflandirmasi
Viroloji Nedir?70’lerde Uluslararasi Virus Taksonomisi Komitesi (ICTV) tarafindan onerilen bir sisteme gore, virus siniflandirmasi (adlandirma) su sekildedir;
• Filum: Viricota
• Sinif: Viricetes
• Siparis: Virales
• Aile: Viridae
• Alt aile: Virinae
• Cins: Virus
• Alt cins: Virus
Bu siniflandirma sisteminin yani sira viroloji, virusleri asagidaki ozelliklere gore de siniflandirir:

Nukleik Asitin Dogasi
Cogunlukla, canli organizmalarin hucre iceren DNA kendi icinde cekirdegin genetik malzeme tasir. Ancak virusler icin, belirli proteinleri kodlamaktan sorumlu genlerle birlikte DNA veya RNA tasirlar. Cesitli virus turleri arasindaki DNA ve RNAda farklidir ve bu da belirli viruslerin tanimlanmasina izin verir. Poxvirusler ve Herpes virusleri zarfli, cift sarmalli bir DNA icerirken, Adenoviruslerin ve Polyomaviruslerin cift sarmalli DNA’sinin zarfi yoktur, Parvovirusler zarfsiz, tek sarmalli DNA icerir.
Bu farkliliklar RNA viruslerinde de gorulmektedir. Ornegin, Retrovirusler ve Togavirusler gibi virusler zarfli RNA icerirken Piomavirusler bu dis zarftan yoksundur. Ayrica, Reovirusler gibi viruslerin RNA’si bir cift kapsid icinde bulunur. Proteinlerin sentezini yonlendirmek icin viral RNA, once RNA’yi DNA’ya kopyalayan enzimleri kodlar. Yeni DNA molekulu daha sonra viral proteinlerin sentezinden dogrudan sorumludur.
Genetik materyalin diger yapilarindan bazilari asagidaki formlari alabilir:

• Dogrusal – Or. cicek hastaligi ve kuduz virusleri
• Dairesel – Orn. Papillomavirusler
• Bolumlenmemis – Orn. Parainfluenza virusleri
• Segmentli – Orn. Grip virusleri

Protein Kabugunun Simetrisi
Farkli virus turleri de farkli sekil/morfolojiye sahiptir. Su anda, farkli virus turlerini siniflandirmak icin kullanilan virus kabugunun cesitli sekilleri tanimlanmistir ve sunlari icerir:
Sarmal simetri
Bu morfolojiye sahip virusler, sarmal bir sekil olusturan nukleik asit etrafinda istiflenmis bir kapsomer tabakasi icerir. Protein alt birimlerinin birlesimi, dogasi geregi esnek veya sert olan uzun bir sarmal yapi olusturur. Bu viruslere ornek olarak Sendal virusu ve tutun mozaik virusu dahildir.
Icosahedral simetri
Tipik olarak, bu morfoloji altinda siniflandirilan virusler, yaklasIk 20 eskenar ucgen yuz/kenar ve ayrica 12 kose/koseden olusan cokyuzlu bir yapiya sahiptir. Burada zit koselerden gecen cizgiler kabugun genel gorunumunu tanimlar. Ornegin, zit ucgenlerin yuzlerinin merkezlerinden gecenler, uc katli donme simetri eksenleri ile sonuclanir. O halde burada, ikosahedra simetrisi, bes kattan iki kat donel simetriye kadar degisebilir. Adenovirus, rinovirus ve poliovirus, bu kategoriye giren viruslere iyi orneklerdir.
Prolate
Viroloji Nedir?Bu, uzamis bir icosahedra turudur ve sonuc olarak, uzamanin bir eksen boyunca olmasi kosuluyla, sekil olarak daha silindirik gorunebilirler. Bu morfoloji, bakteriyofajlar ( bakterileri enfekte eden ve cogaltan virus) olarak bilinen viruslerin coguyla iliskilendirilmistir . Iyi bakteriyofaj ornekleri arasinda M13 bakteriyofaj ve Escherichia Virus T4 bulunur.
KarmasIk
KarmasIk yapi, sarmal ve ikosahedral simetrinin bir birlesimidir. Bu nedenle, kompleks olarak adlandirilan kapsidli virusler tam olarak sarmal veya ikosahedral olarak siniflandirilamaz. Bazi durumlarda, bu virusler, karmasIk bir hucre duvari gibi ek yapilar icerebilir. Bu, virusun herhangi bir ekstra ozellige gore kolayca tanimlanmasini saglar. Sarmal kuyruk gibi ekstra yapilari kullanarak virus, DNA’larini yerlestirmeden once bir hucreye (ornegin bakteri) yapisabilir. Insanlarda cicek hastaligina neden olan Poxvirus, karmasIk kabuklu bir virus ornegidir.
Zarf
Diger kabuklarla karsilastirildiginda, viruslerin zarf olarak adlandirilan kabugu, lipid cift katmanli bir zar ile kaplidir. Cogu durumda, bu kaplama, virus konak hucreden cikarken olusur. Lipid cift katmanli zarfa sahip viruslerden bazilari HIV ve Influenza virusunu icerir.

Lipid Membran: Varlik veya Yokluk
Bazi virusler icin zarfin bir lipid cift tabakasindan olustugu gosterilmistir. Ancak bu zarf, virusun kendisinden degil, konagin hucre lipidlerinden gelir. Bu yapi sadece bazi viruslerde bulundugundan siniflandirma amaciyla kullanilmaktadir. Lipid cift katmanli virusler icin zarf, enfeksiyonu destekleyen bir dizi role hizmet eder. Ornegin, lipid cift tabakasinin bazi islevleri arasinda baglanma, hucreye icerik salimi ve ayrica yeni birlestirilmis parcaciklarin paketlenmesi yer alir.
Flaviviridae, HIV, H. influenzae ve diger bircok hayvan virusu, bir lipid cift katmanli zarf iceren partikullerin ornekleridir. Bu kaplamadan yoksun (zarfsiz) viruslerden bazilari Caliciviridae ve Papillomaviridae’dir.
Kapsid veya Virionun Boyutu
Virusler ayrica virion kapsitinin boyutlarina gore de siniflandirilir (dis ve ic kabuk dahil tum virus). Arastirmalara gore, bir virusun ortalama yaricapi onemli olcude degisir (yaklasIk 10 ila 200 nm). Bu, farkli virus turlerinin yalnizca bu boyutlara gore siniflandirilmasina firsat tanir.

Baltimore Sistemi
Viroloji Nedir?Virusler yukarida belirtilen ozelliklere dayali siniflandirmanin yani sira Baltimore siniflandirma sistemine gore de gruplara ayrilmaktadir. Nobel Odullu bir biyolog olan David Baltimore tarafindan gelistirilen bu, virus siniflandirmasi icin en yaygin kullanilan sistemlerden biridir.
Bu siniflandirma sistemi, virusleri mRNA uretimine gore gruplandirir:
Grup I
Transkripsiyon yoluyla mRNA ureten cift sarmalli DNA’ya sahip virusleri (Orn. herpes virusu) icerir. Burada virus, konakciya ait enzimleri kullanir.
Grup II
Tek sarmalli DNA’ya sahip olanlari dahil edin (Orn. Parvovirus). Bu, mRNA uretilmeden once cift sarmalli ara urune donusturulur.
Grup III
Bu virusler (Orn. Rotavirus) cift sarmalli bir RNA’ya sahiptir. Tellerden biri, mRNA uretimi icin sablon gorevi gorur. Burada virusun kodladigi enzim mRNA olusumunda gorev alir.
Grup IV
Bu grup, tek sarmalli RNA’ya sahip virusleri icerir (Orn. Picornavirus). Bu RNA, mRNA olarak hizmet edebilmesine ragmen, cift sarmalli RNA (kopya ara urunler) ilk once mRNA’yi uretmek icin uretilir.
Grup V
Grup V virusleri (Orn. Rabdovirus) tek sarmalli RNA icerir. Bununla birlikte, Grup IV viruslerinden farkli olarak, RNA’lari dogrudan mRNA olarak hareket edemez ve bu nedenle tamamlayicidir. Bununla birlikte, cift sarmalli RNA, ilk olarak mRNA’nin uretilmesinden once uretilir.
Grup VI
Bu gruptaki virusler (Orn. HIV virusu), mRNA uretiminden once ilk once cift sarmalli DNA’ya donusturulen diploid tek sarmalli bir RNA icerir.
Grup VII – Grup VII’nin virusleri
Bu gruptaki virusler (Orn. Hepadnavirus) kismen cift sarmalli bir DNA’ya sahiptir. Bu genomlar, ilk olarak, ayni zamanda s mRNA olarak da islev goren tek sarmalli RNA ara maddelerini adlandirir.
Klinik Vs Veteriner Virolojisi
Virolojinin viral ajanlar, hayvan viral hastaliklari ve viruslerin neden oldugu ortaya cikan herhangi bir zoonotik hastalikla ilgilenen bir dali olan veteriner virolojisi, hayvanlardaki viral hastaliklari (ornegin prion hastaliklari, pestivirus, arterivirus, vb.) kontrol etme ihtiyacindan gelistirilmistir.Veteriner virolojisi, viruslerin neden oldugu hayvan hastaliklarini onlemeyi ve tedavi etmeyi amaclayan onemli bir calisma alani olmakla birlikte, klinik virolojinin de onemli bir alanidir. Bunun nedeni, kopekleri etkileyen kuduz gibi hastaliklarin insanlari da etkileyebilmesidir.
Klinik Viroloji ise insan patolojilerine neden olan viruslerin incelenmesiyle ilgilenen bir tip ve viroloji alanidir. Veteriner virolojisi gibi, klinik viroloji de bu partikullerin siniflandirilmasi ve karakterizasyonu ile ilgilenir ve bu da neden olduklari hastaliklara karsi tedavi ve onleme stratejileri gelistirmeyi mumkun kilmistir.

ALİNTİ ~

15 Aralık 2021, 14:05	#1
CeReN Webmaster	Viroloji Nedir? Viroloji, viruslerin ve cesitli virus benzeri parcaciklarin yani sira, ozellikleri, siniflandirilmasi ve ilgili konakcilariyla olan iliskileriyle ilgilenen bir mikrobiyoloji dalidir. Mikrobiyolojideki diger organizmalarla karsilastirildiginda, virusler onlari farkli kilan farkli ozelliklerle (cogalma, yapi vb.) cok benzersizdirler. Viruslerin tibbi ve veterinerlik acisindan onemi goz onune alindiginda, viroloji giderek mikrobiyolojinin en onemli alt disiplinlerinden biri haline gelmistir. Ve arastirmacilarin sadece neden olduklari hastaliklar icin tedaviler ve yontemler kesfetmelerine degil, ayni zamanda bunlari farmasotik amaclar icin kullanmalarina firsat tanimaktadir. Bir virusun genel ozelliklerinden bazilari sunlardir: • Sadece canli hucrelerde (sentez ve montaj yoluyla) cogalabilir • Bazi durumlarda DNA/RNA veya her ikisini birden icerir • Eseyli veya eseysiz ureme bicimlerine sahip degildir • Hucre degiller – Normal hucre organelleri ve sitoplazmasi olmayan hucresiz parcaciklardir. • Diger tek hucreli organizmalara kiyasla cok kucuktur, Diger gercek tek hucreli organizmalarin aksine, virusler “canli” hucreler olarak kabul edilmedikleri icin cogu kitapta “parcacik” olarak anilir. Virus Siniflandirmasi Viroloji Nedir?70’lerde Uluslararasi Virus Taksonomisi Komitesi (ICTV) tarafindan onerilen bir sisteme gore, virus siniflandirmasi (adlandirma) su sekildedir; • Filum: Viricota • Sinif: Viricetes • Siparis: Virales • Aile: Viridae • Alt aile: Virinae • Cins: Virus • Alt cins: Virus Bu siniflandirma sisteminin yani sira viroloji, virusleri asagidaki ozelliklere gore de siniflandirir: Nukleik Asitin Dogasi Cogunlukla, canli organizmalarin hucre iceren DNA kendi icinde cekirdegin genetik malzeme tasir. Ancak virusler icin, belirli proteinleri kodlamaktan sorumlu genlerle birlikte DNA veya RNA tasirlar. Cesitli virus turleri arasindaki DNA ve RNAda farklidir ve bu da belirli viruslerin tanimlanmasina izin verir. Poxvirusler ve Herpes virusleri zarfli, cift sarmalli bir DNA icerirken, Adenoviruslerin ve Polyomaviruslerin cift sarmalli DNA’sinin zarfi yoktur, Parvovirusler zarfsiz, tek sarmalli DNA icerir. Bu farkliliklar RNA viruslerinde de gorulmektedir. Ornegin, Retrovirusler ve Togavirusler gibi virusler zarfli RNA icerirken Piomavirusler bu dis zarftan yoksundur. Ayrica, Reovirusler gibi viruslerin RNA’si bir cift kapsid icinde bulunur. Proteinlerin sentezini yonlendirmek icin viral RNA, once RNA’yi DNA’ya kopyalayan enzimleri kodlar. Yeni DNA molekulu daha sonra viral proteinlerin sentezinden dogrudan sorumludur. Genetik materyalin diger yapilarindan bazilari asagidaki formlari alabilir: • Dogrusal – Or. cicek hastaligi ve kuduz virusleri • Dairesel – Orn. Papillomavirusler • Bolumlenmemis – Orn. Parainfluenza virusleri • Segmentli – Orn. Grip virusleri Protein Kabugunun Simetrisi Farkli virus turleri de farkli sekil/morfolojiye sahiptir. Su anda, farkli virus turlerini siniflandirmak icin kullanilan virus kabugunun cesitli sekilleri tanimlanmistir ve sunlari icerir: Sarmal simetri Bu morfolojiye sahip virusler, sarmal bir sekil olusturan nukleik asit etrafinda istiflenmis bir kapsomer tabakasi icerir. Protein alt birimlerinin birlesimi, dogasi geregi esnek veya sert olan uzun bir sarmal yapi olusturur. Bu viruslere ornek olarak Sendal virusu ve tutun mozaik virusu dahildir. Icosahedral simetri Tipik olarak, bu morfoloji altinda siniflandirilan virusler, yaklasIk 20 eskenar ucgen yuz/kenar ve ayrica 12 kose/koseden olusan cokyuzlu bir yapiya sahiptir. Burada zit koselerden gecen cizgiler kabugun genel gorunumunu tanimlar. Ornegin, zit ucgenlerin yuzlerinin merkezlerinden gecenler, uc katli donme simetri eksenleri ile sonuclanir. O halde burada, ikosahedra simetrisi, bes kattan iki kat donel simetriye kadar degisebilir. Adenovirus, rinovirus ve poliovirus, bu kategoriye giren viruslere iyi orneklerdir. Prolate Viroloji Nedir?Bu, uzamis bir icosahedra turudur ve sonuc olarak, uzamanin bir eksen boyunca olmasi kosuluyla, sekil olarak daha silindirik gorunebilirler. Bu morfoloji, bakteriyofajlar ( bakterileri enfekte eden ve cogaltan virus) olarak bilinen viruslerin coguyla iliskilendirilmistir . Iyi bakteriyofaj ornekleri arasinda M13 bakteriyofaj ve Escherichia Virus T4 bulunur. KarmasIk KarmasIk yapi, sarmal ve ikosahedral simetrinin bir birlesimidir. Bu nedenle, kompleks olarak adlandirilan kapsidli virusler tam olarak sarmal veya ikosahedral olarak siniflandirilamaz. Bazi durumlarda, bu virusler, karmasIk bir hucre duvari gibi ek yapilar icerebilir. Bu, virusun herhangi bir ekstra ozellige gore kolayca tanimlanmasini saglar. Sarmal kuyruk gibi ekstra yapilari kullanarak virus, DNA’larini yerlestirmeden once bir hucreye (ornegin bakteri) yapisabilir. Insanlarda cicek hastaligina neden olan Poxvirus, karmasIk kabuklu bir virus ornegidir. Zarf Diger kabuklarla karsilastirildiginda, viruslerin zarf olarak adlandirilan kabugu, lipid cift katmanli bir zar ile kaplidir. Cogu durumda, bu kaplama, virus konak hucreden cikarken olusur. Lipid cift katmanli zarfa sahip viruslerden bazilari HIV ve Influenza virusunu icerir. Lipid Membran: Varlik veya Yokluk Bazi virusler icin zarfin bir lipid cift tabakasindan olustugu gosterilmistir. Ancak bu zarf, virusun kendisinden degil, konagin hucre lipidlerinden gelir. Bu yapi sadece bazi viruslerde bulundugundan siniflandirma amaciyla kullanilmaktadir. Lipid cift katmanli virusler icin zarf, enfeksiyonu destekleyen bir dizi role hizmet eder. Ornegin, lipid cift tabakasinin bazi islevleri arasinda baglanma, hucreye icerik salimi ve ayrica yeni birlestirilmis parcaciklarin paketlenmesi yer alir. Flaviviridae, HIV, H. influenzae ve diger bircok hayvan virusu, bir lipid cift katmanli zarf iceren partikullerin ornekleridir. Bu kaplamadan yoksun (zarfsiz) viruslerden bazilari Caliciviridae ve Papillomaviridae’dir. Kapsid veya Virionun Boyutu Virusler ayrica virion kapsitinin boyutlarina gore de siniflandirilir (dis ve ic kabuk dahil tum virus). Arastirmalara gore, bir virusun ortalama yaricapi onemli olcude degisir (yaklasIk 10 ila 200 nm). Bu, farkli virus turlerinin yalnizca bu boyutlara gore siniflandirilmasina firsat tanir. Baltimore Sistemi Viroloji Nedir?Virusler yukarida belirtilen ozelliklere dayali siniflandirmanin yani sira Baltimore siniflandirma sistemine gore de gruplara ayrilmaktadir. Nobel Odullu bir biyolog olan David Baltimore tarafindan gelistirilen bu, virus siniflandirmasi icin en yaygin kullanilan sistemlerden biridir. Bu siniflandirma sistemi, virusleri mRNA uretimine gore gruplandirir: Grup I Transkripsiyon yoluyla mRNA ureten cift sarmalli DNA’ya sahip virusleri (Orn. herpes virusu) icerir. Burada virus, konakciya ait enzimleri kullanir. Grup II Tek sarmalli DNA’ya sahip olanlari dahil edin (Orn. Parvovirus). Bu, mRNA uretilmeden once cift sarmalli ara urune donusturulur. Grup III Bu virusler (Orn. Rotavirus) cift sarmalli bir RNA’ya sahiptir. Tellerden biri, mRNA uretimi icin sablon gorevi gorur. Burada virusun kodladigi enzim mRNA olusumunda gorev alir. Grup IV Bu grup, tek sarmalli RNA’ya sahip virusleri icerir (Orn. Picornavirus). Bu RNA, mRNA olarak hizmet edebilmesine ragmen, cift sarmalli RNA (kopya ara urunler) ilk once mRNA’yi uretmek icin uretilir. Grup V Grup V virusleri (Orn. Rabdovirus) tek sarmalli RNA icerir. Bununla birlikte, Grup IV viruslerinden farkli olarak, RNA’lari dogrudan mRNA olarak hareket edemez ve bu nedenle tamamlayicidir. Bununla birlikte, cift sarmalli RNA, ilk olarak mRNA’nin uretilmesinden once uretilir. Grup VI Bu gruptaki virusler (Orn. HIV virusu), mRNA uretiminden once ilk once cift sarmalli DNA’ya donusturulen diploid tek sarmalli bir RNA icerir. Grup VII – Grup VII’nin virusleri Bu gruptaki virusler (Orn. Hepadnavirus) kismen cift sarmalli bir DNA’ya sahiptir. Bu genomlar, ilk olarak, ayni zamanda s mRNA olarak da islev goren tek sarmalli RNA ara maddelerini adlandirir. Klinik Vs Veteriner Virolojisi Virolojinin viral ajanlar, hayvan viral hastaliklari ve viruslerin neden oldugu ortaya cikan herhangi bir zoonotik hastalikla ilgilenen bir dali olan veteriner virolojisi, hayvanlardaki viral hastaliklari (ornegin prion hastaliklari, pestivirus, arterivirus, vb.) kontrol etme ihtiyacindan gelistirilmistir.Veteriner virolojisi, viruslerin neden oldugu hayvan hastaliklarini onlemeyi ve tedavi etmeyi amaclayan onemli bir calisma alani olmakla birlikte, klinik virolojinin de onemli bir alanidir. Bunun nedeni, kopekleri etkileyen kuduz gibi hastaliklarin insanlari da etkileyebilmesidir. Klinik Viroloji ise insan patolojilerine neden olan viruslerin incelenmesiyle ilgilenen bir tip ve viroloji alanidir. Veteriner virolojisi gibi, klinik viroloji de bu partikullerin siniflandirilmasi ve karakterizasyonu ile ilgilenir ve bu da neden olduklari hastaliklara karsi tedavi ve onleme stratejileri gelistirmeyi mumkun kilmistir. ALİNTİ ~ ________________ Bizde MutSuz Olalim ~
	Alıntı Yap

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi)