Periyodik Sistem

Elementlerin benzer kimyasal ve fiziksel özelliklerine ve artan atom numaralarına göre gruplandırıldıkları çizelgeye periyodik tablo / periyodik sistem / periyodik cetvel denir.

Elementler gruplandırılırken; oda şartlarındaki fiziksel hâl, sertlik-yumuşaklık, iletkenlik, kararlılık, iyon yükü gibi özellikleri dikkate alınır. Periyodik tabloda benzer özelliğe sahip elementler alt alta dizilmiştir.

Her elementin özelliklerini ayrı ayrı belirlemek yerine, periyodik tablodaki yerine bakarak element hakkında bilgi edinilebilir. Bu durum kimya ile ilgilenenlerin işini önemli ölçüde kolaylaştırmaktadır. Periyodik tabloda;

– 7 tane periyot vardır.
– Periyotlarda soldan sağa doğru gidildikçe elementlerin proton sayıları artar.
– Aynı periyottaki elementlerin yörünge sayıları aynıdır.
– Gruplarda yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe elementlerin proton sayıları artar.
– Gruplarda yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe elementlerin yörünge sayıları artar.
– Aynı grupta yer alan elementlerin kimyasal özellikleri genellikle benzerdir.
– Periyodik sistemde toplam 18 tane grup yer alır.
– Bunlardan 8 tanesi A grubu, 10 tanesi B grubu elementleridir.

Periyodik Sistemde Yer Bulma

Bir elementi periyodik sistemdeki yeri nötr durumdaki elektron dağılımına göre yapılır.

Katman elektron dizilimi B grubu ve A grubu elementlerinin grup türlerinin belirlenmesi için yeterli değildir. Bu nedenle sadece A grubu elementlerinin hatta ilk 20 elementin yeri katman elektron dizilimine bakılarak kesin olarak ifade edilebilir. Bunun için 2 temel kural vardır.

– Elektron dizilimindeki katman sayısı elementin bulunduğu periyotu belirtir.
– Elektron diziliminin son katmanındaki elektron sayısı da elementin bulunduğu A grubunu belirtir.

Yani;

Katman sayısı = Periyot Numarası
Son Katmandaki elektron sayısı = Grup Numarasını verir.

Örnek: 19K (Potasyum)elementinin peridodik cetveldeki yerini bulalım.

19K: 2) 8) 8) 1) à Elementin 4 tane yörüngesi bulunduğundan element 4. periyotta yer alır.

à Elementin son yörüngesinde 1 elektron bulunduğundan 1A grubunda yer alır.

Yani 19K elementi 4. Periyot 1A grubunda yer alır.