Reverse T3 testi veya diger adiyla Ters T3 Testi tiroid bozuklugunun semptomlarini kontrol etmek icin kullanilan bir testtir. Ulkemizde birkac laboratuvar harici kullanimi henuz yapilmamaktadir, fakat tum dunyada giderek daha fazla kisi yasadiklari saglik sorunlarinda ek ipuclarini ortaya cikarmak icin ters T3 testlerine basvurmaktadirlar. Bu yazida Ters T3 testnin ne oldugu ve sonuclarinin ne ifade ettigine dair bilgiler bulunmaktadir.

Revers T3 (Ters T3) Nedir?
Ters T3 RT3 veya ters triiyodotironin olarak da bilinen kavram, onemli bir tiroid hormonu olan T4’un bir metabolitidir. Tiroid bezi oncelikle T4 tiroksin ve T3 triiyodotironin olarak iki hormon uretmektedir. Genellikle, vucut T4’u T3’e donusturmektedir. Bu T3, kalp atis hizini, solunum hizini ve metabolizmayi arttirmak gibi cesitli biyolojik etkilere sahip olmaya devam etmektedir. Vucut bazen T4’u RT3’e donusturur. Bu RT3’un biyolojik aktivitesi azdir ve inaktif bir bilesIk olarak kabul edilmektedir.

Tiroid Hormonlarina Genel Bakis
RT3’un ne oldugunu tam olarak anlamak icin, once vucutta bulunan farkli tiroid hormonlari hakkinda bilgi sahibi olmak onemlidir. Tiroid uyarici hormonun kisaltmasi TSH, hipofiz bezinden salinan bir hormondur. Adindan da anlasilacagi gibi TSH, tiroid bezinin hormon uretmesi icin uyarilmasindan sorumludur. T4 vucutta bulunan en bol tiroid hormonudur, ancak kendi basina cok az biyolojik aktiviteye sahiptir. Tiroid hormonlariyla normal olarak iliskili rolleri oynamak icin T4’un T3’e donusturulmesi gerekmektedir. T3, metabolizma, buyume ve vucut isisi dahil olmak uzere vucutta bircok rol oynayan bir tiroid hormonudur. Tiroid bezi bir miktar T3 uretir, ancak mevcut T3’un cogu T4’un donusumunden gelmektedir.
D2, T4’u T3’e donusturen enzimdir. T4’ten bir iyot molekulunu cikararak calismaktadir. Aslinda T4, 4 iyot atomu icerdigi icin adlandirilmistir ve ayrica bir iyot cikarildiktan sonra T4, T3 olmaktadir. D3, T4’u RT3’e donusturen enzimdir. Ayrica D3 bir iyot molekulunu T4’ten, fakat D2’den farkli bir yerde cikarmaktadir. T4’u hem T3 hem de RT3’e donusturebilen D1 adli ucuncu bir enzim bulunmaktadir. Bununla birlikte, D1’in vucuttaki kesin rolu belirsizdir.

RT3 Testi Yararli midir Kullanim Alanlari?
Genel uzman konsensusu, RT3 testlerinin klinik yararinin cok az oldugu yonundedir. Hali hazirda, RT3 testi ile ortaya konan bilgiler herhangi bir klinik karar almayi etkilememektedir. Kullanim alanlari su sekilde siralanabilir:
Alternatif tipta kullanim: RT3 testi, tiroid kosullarini degerlendirmek icin bu testi kullanan alternatif tip pratisyenlerinin bir alt kumesi nedeniyle populerlikte kucuk bir artis yasamistir. Alternatif tip ve naturopatik uygulayicilara gore, stres, sentetik T4 ilaclari ve karaciger hastaligi gibi cesitli faktorlerden dolayi RT3 seviyeleri yukselmektedir. Sonraki RT3 artisi, yorgunluk ve kilo alimi dahil hipotiroidi semptomlarini tetiklemektedir. Bir baska populer inanc da, RT3’un baglanma yerlerinde T3 ile rekabet ettigi fikri olan RT3 hakimiyetidir. Yuksek RT3 seviyeleri, reseptorlere daha az T3’un baglanmasina neden olmaktadir, bu da normal T3 seviyelerinin bile hipotiroid semptomlarina neden olabilecegi anlamina gelmektedir. Alternatif tip uygulayicilari RT3’u test ederek ve RT3 / T3 oranina gore RT3 hakimiyetini teshis etmektedirler. Tedavi genellikle RT3 yerine T4’un T3’e donusumunu destekledigine inanilan takviyeleri icermektedir.
Klinik kanit: RT3 testinin kullanimini destekleyen cok az klinik kanit bulunmaktadir. RT3 seviyelerinin stres, kilo kaybi ve karaciger hastaligi gibi bir dizi faktore bagli olarak yukselebilecegi gosterilmis olsa da, RT3 seviyelerinin tiroid bozuklugunun herhangi bir semptomuna neden olabilecegini gosteren bir kanit bulunmamaktadir. RT3 baskinligi fikrini destekleyen cok az kanit bulunmaktadir. Calismalar, RT3’un T3 ile ayni reseptorlere baglanabildigini gostermektedir. Bununla birlikte, T3’un RT3’ten 100x daha guclu bir baglanma afinitesi bulunmaktadir ve vucuttaki T3 konsantrasyonu RT3’ten cok daha yuksektir. Bu, RT3 seviyelerinin T3’un baglanma potansiyeli uzerinde minimum etkiye sahip olacagini dusundurmektedir. Ek olarak, yuksek RT3 seviyelerinin alternatif tip pratisyenleri tarafindan tedavisi tipik olarak T4’un RT3 yerine T3’e donusturulmesini tesvik etmek icin takviyeleri kullanmayi icermektedir. Gunumuzde herhangi bir takviyenin bu etkiye sahip olabilecegini gosteren guclu bir klinik kanit bulunmamaktadir.

Normal Seviyeler

Normal araliklar, kullanilan ekipman, teknik ve kimyasallardaki farkliliklar nedeniyle laboratuvarlar arasinda degismektedir. Sonuclar normal araligin disindaysa, yanlis bir sey oldugu anlamina gelmemektedir. Bununla birlikte, normal bir sonuc ayni zamanda belirli bir tibbi durumun olmadigi anlamina gelmemektedir. Test sonuclari hakkinda daha fazla bilgi edinmek icin daima doktorla gorusulmelidir. Normal RT3 araligi asagidaki gibidir:
• 6-12 aylik – 8,1 – 52,8 ng/dL
• 1-15 yas – 8,3 – 22,9 ng/dL
• 16 yas ve ustu – 10 ila 24 ng/dL
Bununla birlikte RT3 duzeyleri yasla birlikte dogal olarak artabilir.

Yuksek Ters T3’un Nedenleri
Bazi faktorler yuksek RT3 test sonucuna neden olmaktadir. RT3 seviyelerinin klinik olarak anlamli olup olmadigi belirsizdir. Test sonuclari her zaman tibbi gecmisi ve diger testlerin sonuclarini dikkate alabilecek doktor tarafindan yorumlanmalidir. Yuksek ters T3’un nedenleri bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
Dusuk T3 sendromu: Dusuk T3 sendromu, anormal T3 ve T4 seviyelerine neden olan bir durumdur. Otiroid hasta sendromu veya tiroidal olmayan hastalik sendromu olarak da bilinmektedir. Diger tiroid bozukluklarindan farkli olarak, bu duruma tiroid bezinin bozulmasi neden olmamaktadir. Bunun yerine, dusuk T3 sendromu cogunlukla tiroid hormon enzimleri, tasiyicilar ve reseptorlerin dengesindeki degisIkliklerden kaynaklanmaktadir. Onemli bir degisIklik, D1’deki bir azalma, D3’teki bir artistir ve bu da T4’un T3’e donusumunu azaltmaktadir. Bunun nasil gerceklestigi tam olarak anlasilmasa da, iltihaplanma muhtemelen buyuk rol oynamaktadir. Dusuk T3 sendromu genellikle asagidakilere yol acmaktadir:
• Dusuk T3
• Yuksek RT3
• Dusukten normale T4
• Normal TSH
Bununla birlikte, tiroid hormon seviyesi degisIklikleri, sendromun kok nedenine bagli olarak buyuk olcude degismektedir.

Dusuk T3 Sendromunun Nedenleri
Dusuk T3 sendromunun yaygin bir nedeni kritik hastaliktir. Yogun bakim unitesindeki hemen hemen tum hastalarda bir cesit tiroid hormon dengesizligi bulunmaktadir. Ayni zamanda bircok kronik hastalik ile de iliskilidir. Bazi kosullarin tumu dusuk T3 sendromuna neden olarak potansiyel olarak yuksek RT3 seviyelerine yol acmaktadir. Bu kosullar asagidaki gibidir:
• Kritik hastalik ve travma
• Aclik
• Cerrahi
• Tip 1 ve 2 diyabet
• Kalp krizi
• Kalp yetersizligi
• Siroz karaciger hastaligi
• Kronik yorgunluk sendromu
• Depresyon
Dusuk T3 sendromunun neden ortaya ciktigi tam olarak belli degildir, ancak bircogu vucudun ciddi hastaliklara dogal tepkisi olabilecegini teorize etmektedir. Tiroid hormonlarinin dengesini degistirerek, vucut metabolizmasini yavaslatmaktadir ve enerjiyi korumaktadir. Bununla birlikte, calismalar bu tiroid hormon dengesizliginin uzun donemlerinin kalp, iyilesme suresi ve genel saglik uzerinde olumsuz etkilere yol acabilecegini dusundurmektedir.
Demir eksIkligi: Ergen kiz cozuklarini inceleyen iki Iran calismasina gore demir eksIkligi ve dusuk ferritin, RT3 seviyelerini artirmaktadir. 103 katilimci ile yapilan calismalardan biri demir seviyelerini normale dondurmenin RT3 seviyelerini normale getirebilecegini dusundurmektedir. Terapi hem demir hem de iyodu icermektedir. Ek klinik calismalar bulunmamaktadir, ancak hayvan arastirmalarinda benzer sonuclar bulunmustur. Sicanlarda demir eksIkligi RT3’u arttirirken T3 ve T4’u azaltmistir.
Yaslanma: RT3 duzeylerinin yasla birlikte dogal olarak yukselebilecegine dair kanitlar bulunmaktadir. Gozlemsel calismalar yaslilarin RT3 duzeylerini biraz yukselttigini bulmustur. Bunun neden oldugu tam olarak belli bilinmemektedir, ancak bobrek ve karaciger sagligi ile ilgili oldugu bildirilmektedir. Bobrek ve karaciger fonksiyonu yasla birlikte azalmaktadir. Bazi arastirmacilara gore, yaslilar RT3’u daha yavas metabolize etmektedir ve temizlemektedir, bu da daha yuksek seviyelere neden olmaktadir. Ayrica, hastalik ve yetersiz beslenme yaslilarda daha yaygindir. Bu faktorler daha yuksek RT3 duzeyleriyle de baglantilidir.
Fetal gelisim: Tiroid hormonlari fetal gelisimde cok onemli bir rol oynamaktadir. Ilginc bir sekilde fetustaki RT3 seviyeleri nispeten yuksek iken T3 genellikle dusuktur. Bunun nedeni, D3 konsantrasyonunun (T4’u RT3’e donusturen enzim) de fetuste ve plasentada cok yuksek olmasidir. Bazi arastirmacilara gore, yuksek D3 seviyeleri gelismekte olan bebekleri asiri tiroid hormonlarindan korumaya yardimci olmaktadir. Bu onemlidir cunku onemli miktarda T4 ve T3 anneden fetuse transfer edilmektedir. Duzgun gelisimi saglamak icin fazla T4’u RT3’e inaktive etmek icin yuksek seviyelerde D3 gerekmektedir. Annenin RT3 seviyeleri bu surecten etkilenmemektedir. Bununla birlikte, hamilelik vucudun tiroid hormonlarina olan talebini arttirmaktadir ve sIklikla hipotiroidizme yol acmaktadir.

Ilaclar
Bazi ilaclar RT3’u artirmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Sentetik bir T4 formu olan levotiroksin (Synthroid)
• Duzensiz kalp atislarini tedavi etmek icin kullanilan amiodaron
• Agir hastalik sirasinda kan basincini korumak icin kullanilan dopamin
• Mide eksimesi icin kullanilan simetidin (Tagamet)
• Bir anti-enflamatuar olan deksametazon
• Anestezi icin kullanilan enfluran veya halotan
• Yuksek tansiyon ve duzensiz kalp atisi icin kullanilan propranolol (Inderal)
• Yuksek seviyelerde tiroid hormonlarini (hipertiroidizm) tedavi etmek icin kullanilan ilac olan propiltiyorasil
Karaciger hastaligi: Karaciger T4’u T3’e donusturmekten sorumludur. Daha spesifik olarak, karaciger sirozu yuksek RT3, dusuk T3 ve dusuk T4 seviyelerine baglanmistir. Karaciger hasari ne kadar siddetli olursa, bu degerler normal araliktan daha fazla kayma egilimi gostermektedir. Yagli karaciger ve hepatit gibi diger kronik karaciger hastaliklari yuksek RT3 ile iliskili degildir.
Diger: Yuksek ters T3’un diger bazi potansiyel nedenleri bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Yaslilarda hipertiroidizm
• Cocuklarda hipotiroidizm
• Anoreksiya
• Asiri sauna kullanimi gibi isiya maruz kalma
• Bobrek yetmezligi
• Beyin, meme, akciger, kolon ve karaciger kanserlerini iceren kanser cesitleri
• Tiroidin genetik kusurlari

Saglik Acisindan Etkileri
Ters T3’un genellikle cok az biyolojik aktiviteye sahip oldugu dusunulmektedir, ancak cesitli saglik kosullarina baglanmistir. Ornegin, depresyonu olan 32 hastanin daha eski bir calismasi, daha yuksek RT3 duzeylerinin daha kotu depresyon belirtileri ile iliskili oldugu bulunmustur. Diyaliz uzerine yapilan 42 hastanin baska bir calismasi, bobrek yetmezliginde yuksek RT3 duzeyleri ile daha kotu glikoz toleransi arasinda bir iliski oldugu dusundurmektedir.
331 hastanin gozlemsel bir calismasina gore, yuksek RT3 seviyeleri kalp krizi gecirdiginde bir yil icinde olme riskinde artisla baglantili oldugu bulunmustur. Bununla birlikte, RT3’un de faydali etkiler saglayip saglamadigi konusunda bazi tartismalar bulunmaktadir. Vucut, ciddi hastalik veya yaralanma zamanlarinda dogal olarak RT3 donusumunu desteklemektedir. Bunun enerjiyi korumak ve protein parcalanmasini onlemek icin koruyucu bir mekanizma olduguna inanilmaktadir. Ek olarak, hayvan ve hucre calismalari, RT3’un erken cocukluk doneminde beyin gelisimine yardimci olabilecegini dusundurmektedir. Daha spesifik olarak, noronlari destekleyen bir hucre turu olan astrositlerin aktin filamentlerini duzenlemektedir.

Dusuk Ters T3’un Nedenleri
Birkac faktor dusuk RT3 test sonucuna neden olmaktadir. RT3 seviyelerinin klinik olarak anlamli olup olmadigi belirsizdir. Test sonuclari her zaman tibbi gecmisi ve diger testlerin sonuclarini dikkate alabilecek bir doktor tarafindan yorumlanmalidir. Dusuk ters T3’un nedenleri bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
1) Hipotiroidizm: Hipotiroidizm, tiroid bezinin yeterli T4 ve T3 uretmedigi zamandir. Yaygin nedenler Hashimoto hastaligi, iyot eksIkligi ve hamileligi icermektedir. Bu duruma sahip kisiler genellikle daha dusuk RT3 seviyelerine sahiptir. Bunun nedeni, RT3’un T4’ten yapilmasi ve hipotiroidizmi olan kisilerin dusuk T4 duzeylerine sahip olmasidir. Hipotiroidizmin tedavisi genellikle T4’un sentetik bir versiyonu olan levotiroksini icermektedir. Bu potansiyel olarak RT3’u normal seviyelere geri getirmektedir.
2) Hiperparatiroidizm: Hiperparatiroidizm, yuksek seviyelerde paratiroid hormonu ile karakterizedir. Genellikle paratiroid bezlerindeki problemlerden kaynaklanmaktadir. Paratiroid hormonundaki bu artis kalsiyum seviyelerini onemli olcude artirmaktadir ve fosfat seviyelerini azaltmaktadir. Hiperparatiroidizmin RT3 seviyelerini de dusurebilecegine dair bazi kanitlar bulunmaktadir.
3) Ilaclar: Bazi ilaclar rT3’u azaltmaktadir ve buna ornekler asagidaki gibidir:
• Kanseri tedavi etmek icin kullanilan bir ilac Bexarotene (Targretin)
• Agri ve artrit tedavisinde kullanilan NSAID olan salsalat
• Antibiyotik olan Rifampisin
Gunumuzde, dusuk RT3 seviyelerinin herhangi bir saglik etkisine neden oldugu bilinmemektedir. Bununla birlikte, dusuk RT3 genellikle dusuk T4 seviyelerinin sonucudur. Dusuk T4 hipotiroidi semptomlarina neden olmaktadir. Ters T3, T4’un aktif olmayan bir metabolitidir. RT3 testinin ne kadar yararli oldugu belirsizdir. Gunumuzde, klinik kararlar nadiren RT3 duzeylerini etkilemektedir.



alıntı