IRCForumu.ORG   sohbetkacak
reklamalanı


 
 
Seçenekler Stil
Alt 17 Nisan 2022, 12:51   #1
Webmaster
CeReN - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)

Standart Bitkilerde Vernalizasyon Sureci, Isleyisi Ve Onemi

Vernalizasyon terimi, anlami “ilkbahar” olan “vernus” adli Latince bir kelimeden gelir. “Bahar gibi” yapmak demektir. Uzun sure soguk kis veya benzeri kosullara maruz birakilarak bitkinin ciceklenme surecinin baslatilmasidir. Bitkilerin cicek ve tohum uretebilmeleri icin vernalizasyon adi verilen bir surecten Bitkilerde Vernalizasyon Sureci, Isleyisi ve Onemigecmeleri gerekir. Cicek deyince akillara hemen bahar mevsimi gelir. Bahar, bitkilerin daha fazla bitki yetistirmek icin tohumlara donusecek cicekleri yetistirdigi zamandir. Ilkbahar geldiginde, kis donlari tehdidi ortadan kalktiginda, bitkiler harekete gecer ve surgunler olusmaya, cicekler acmaya baslar. Bircok bitki bunu her yil yapar. Ancak bienal (iki yillik) bitkiler olarak adlandirilan bazi bitkiler sadece iki yilda bir cicek uretir. Bu bitkiler her yil buyur fakat ilk yil cicek degil, sadece kok ve yaprak uretirler. Sonuc olarak, sadece iki yilda bir cicek acarlar, boylece ilk buyumesi ile ciceklenme asamasi arasinda bir kis gecirirler.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] Mekanizmasi
Vernalizasyon, istege bagli ve zorunlu olmak uzere iki sekilde gerceklesir. Vernalizasyon asagidaki adimlari icerir:
Tohumlarin nemlendirilmesi: Once tohumlar suya batirilir ve daha sonra isleme odasinda 10-12 santigrat derecenin altinda cimlenmelerine izin verilir.
Sogutma islemi: Cimlendirilmis tohumlar istenen sureye kadar dusuk sicakliga (3-5 santigrat derece) maruz birakilir.
Kurutma ve ekim: Tohumlar daha sonra kurutulur, yeterli su ve oksijen kaynagi olan bir alana ekilir.
Vernalizasyon mekanizmasini tanimlamak icin iki ana hipotez vardir:

1-Fazik Gelisim Hipotezi
Bu hipoteze gore, bitkinin gelisiminde asamalarin organizasyonu vardir. Her asama sicaklik, isIk gibi cevresel faktorlerden etkilenir. Sirasiyla, iki ana asamasi vardir:
a-Termo asama: Sicakliga baglidir. Hafif cimlendirilmis tohumlarin oksijen ve nem varliginda 0-5 santigrat derece dusuk bir sicakliga maruz kaldigi birincil asamadir. Bu asamada vejetatif asama olarak bilinen govde, yaprak, kok gibi yapilar gelisir. Tohum uyku halini kaybeder ve cimlenmeye baslar.
b-Foto asama: Fidelerin dogru fotoperiyot veya 40 santigrat dereceye kadar yuksek sicakliga tabi tutuldugu ikincil asamadir. Fidelerin cicek ve meyve gibi ureme yapilarini olusturdugu ureme asamasini belirtir.



2-Hormonal Tutulum Hipotezi
Bu hipoteze gore vernalizasyon yonteminin iki olasiligi vardir.
Uzun gun bitkilerinde: Soguk uygulama islemi vernalin olarak adlandirilan bir cicek hormonunun gelisimini tesvik eder. Uzun gun bitkilerinde ciceklenme hormonu olan anthesin, vernalin hormonunu bitkilerde ciceklenmeyi indukleyen buyume duzenleyici bir hormon olan giberellik aside donusturur. Arastirmalar giberellin uygulanmasinin bazi iki yillik bitkilerde vernalizasyon icin soguk muamelenin yerini aldigini gostermistir.
Kisa gun bitkilerinde: Bu tur bitkiler vernalini giberellik aside donusturen ve boylece ciceklenmeyi indukleyen bir ciceklenme hormonu olan anthesin’den yoksundurlar.

Epigenetik SusturmaBitkilerde Vernalizasyon Sureci, Isleyisi ve Onemi
Vernalizasyonun epigenetik bir mekanizma tarafindan duzenlendigi dusunulmektedir. Bu mekanizma, kalitsal olan ancak geri donusumsuz olan DNA dizisindeki genetik mutasyonlardan farklidir. Arastirmalar sonucunda uzun kis soguguna maruz kaldiklarinda bitkilerin bir “epigenetik susturma” sureci araciligiyla ciceklenmeyi baskilayici geni kapatabildikleri tespit edilmistir. FLC (Flowering Locus) olarak bilinen bu gen, ciceklenme icin bir fren gorevi gorur ve ilkbaharda ciceklenmeyi saglamak icin sogukta susturulur. Bu susturmanin ciceklenme suresini asamali olarak hizlandirmak icin kademeli olarak gerceklestigi, ancak kis ilerledikce artan oranda genin kapali konuma gelmesiyle bireysel gen seviyesindeki bir degisIkligi yansittigi tespit edilmistir. Laboratuvar deneylerinde vernalizasyon, 0 ila 15 °C arasinda ayarlanmis buyume odalarinda sabit sicakliklarda gerceklestirilmistir. Ancak gercek kis sicakliklari sabit degildir, gunduz ve gece boyunca disaridaki gunluk dalgalanmalar genellikle mevsimsel ortalama sicakliklardaki farki asar. Bugune kadar yapilan deneyler, bitkilerin degisken sicaklik profillerinden guvenilir bir sinyal cikarabildigini gostermektedir. Farkli calismalardan vernalizasyonun soguk kadar sicak kosullardan ve onceden dusunulenden cok daha genis bir sicaklik araligindan etkilendigi bulunmustur.

Vernalize Bitki Ornekleri
Vernalizasyon tepkisi kislarin sert gectigi ve buyume mevsiminin nispeten kisa oldugu bolgelere adapte olan bitkilerde gelismistir. Bu adaptasyon bitkilerin dogru zamanda cicek acmasini garanti eder. Sonbaharda cicek acarlarsa, tohumlar kis baslamadan once cimlenir veya cimlenip filizlenmek icin yeterli zamanlari olmaz ve yeni bitkiler olur. Bu nedenle bu bitkiler sonbaharda cimlenir ve kis aylarinda dusuk sicakliklara maruz kalir. Daha sonra havalar isindiginda cicek acarlar ve tohum gelisiminin uygun kosullarda gerceklesmesini saglarlar. Aslinda bazi bitkiler soguga maruz kalmadikca cicek acmazlar.
Ciceklenmeyi tesvik etmek veya tohum uretimini arttirmak icin bitkiler (veya tohumlar) dusuk sicakliklara yapay olarak maruz birakilabilir. Vernalizasyon surecinde, ciceklenme, tamamen nemlendirilmis bir tohuma veya buyuyen bir bitkiye saglanan soguk bir muamele ile kolaylastirilir.
Vernalizasyon gerektirmesi nedeniyle, sarimsak sonbaharda, agirlikli olarak kis boyunca ekilir. Sicaklik belirli bir sure icin gerektigi kadar dusuk olmaz ise sarimsaklarda yumru sekillenmez, kislik bugdaylar ciceklenmez ve sonraki mevsim dane tutmaz. Seftaliler, elmalar bircok baska meyvenin agaclari, iyi urun vermek icin her yil kis ayinda minimum soguk sureye ihtiyac duyar.
Vernalizasyon sureci gida olarak kullanilan bitkilerde (bugday, arpa, cavdar vb.), iki yillik bitkilerde (lahana, havuc, seker pancari vb.) ve cok yillik bitkilerde (kasimpati gibi) onemli olcude kullanilmaktadir. Bazi gida bitkilerinin bir ilkbahar veya kis cesidi vardir, bahar cesidi ilkbaharda, kis cesidi sonbaharda ekilir. Bu nedenle, cicekler bu mevsimin sonuna dogru tane ya da tohum uretir. Bununla birlikte, kis cesidi sonbaharda ekilir, kisin cimlenir, ilkbaharda buyur ve ertesi yaz hasat edilir. Tohumu kismen cimlendirerek ve ardindan ilkbahara kadar 0°C’ye kadar sogutarak, kislik bugdayin ayni yil urun vermesine neden olmak mumkundur. Bienal (Iki yillik) bitkilerin cicek acmasi iki yil surer. Ilk yilda, bitki vejetatif buyumeye maruz kalip govde, yaprak ve kokler buyurken, ikinci yilda kis aylarinda dormansiye girer, boylece cicek ve meyve uretir ve sonunda bir sonraki yaz veya ilkbaharda olur.
Lalelerdeki yanit klasIk vernalizasyon yanitindan biraz farklidir. Soguk, lalelerde cicek gelisimini baslatmak yerine, cicek sapinin buyumesine izin verir. Sapin buyumesi, sicak yaz gunlerinde olusan cicek tomurcugunu yerden yukseltir, boylece cicek gorulebilir.

Devernalizasyon
Sicaklik, cimlenme, buyume ve metabolik aktiviteler uzerinde onemli bir etkiye sahiptir. Vernalizasyon, fidenin kis aylarinda dusuk sicakliga tabi tutulmasidir. Devernalizasyon, vernalize durumdaki tomurcuklarin veya tohumlarin daha yuksek sicakliklara (yaklasIk 40 santigrat derece) maruz birakilmasinin bir sonucu olarak vernalizasyon surecinin tersine cevrilmesidir. Soguk muameleyi hemen yuksek sicaklik muamelesi takip etmemelidir.

Vernalizasyonu Etkileyen Faktorler
Vernalizasyonu etkileyen faktorler veya vernalizasyon gereksinimleri sunlardir:
Dusuk sicaklik: Vernalizasyon teknigini kullanarak saglikli bitkiler yetistirmek icin genel bir surec, oncelikle 0-10 santigrat derece arasinda degisen dusuk bir sicaklik gerektirir. Bundan sonra, fidelerin 40 santigrat derece yuksek bir sicakliga maruz birakilmasi gerekir. Sogutma isleminin sicakligi bitki turlerine baglidir.
Zaman periyodu: Vernalizasyon suresi de bitki turune baglidir ve birkac saat, gun, hafta hatta birkac ay arasinda degisebilir.
Aktif olarak bolunen hucreler: Vernalizasyon sureci, aktif bir embriyo iceren cimlenen tohumlarda gerceklesir. Boylece kuru tohumlarda islem gerceklesmez. Aktif meristematik hucrelerle nemlendirilmis tohumlar gerektirir. Metabolik olarak aktif apikal meristemler, ciceklenmeyi baslatmak icin sicaklik algilama bolgeleridir. Genc yapraklar vernalizasyon ya da soguklama surecine daha duyarlidir. Olgun govdelerin veya tohumlarin embriyolarinin surgun ucu, dusuk sicaklik uyarisi alir. Sonuc olarak, bu surecin uyarisi sadece surgun uclari, kok ucu, gelisen yapraklar, embriyo uclari vb. gibi meristematik hucreler tarafindan algilanir.
Su ve Oksijen: Uygun protoplazmik hidrasyon, fidenin bir uyarani tanimasi icin bir on kosuldur. Vernalizasyon, bitki hucrelerinin icindeki metabolik enerjiyi duzenleyen aerobik bir surec oldugu icin yeterli oksijene ihtiyac duyar.
Bitkilerin yasi ve vernalizasyon yeri de sureci etkiler.

Vernalizasyonun OnemiBitkilerde Vernalizasyon Sureci, Isleyisi ve Onemi
Aslinda her bitkinin buyumeden once sogutulmasi gereken belirli bir sayida saate ihtiyaci vardir. Kislarin cok soguk olmasi agaclar icin zararli hatta zamanla oldurucu olabilir. Temel olarak, bitkiler kisin hayatta kalacaklarini ve bahar geri geldiginde cogalabileceklerini garanti altina alacak sekilde adapte olmuslardir. Bitkilerin yasaminda onemli bir surec olan vernalizasyon, bitkilerin olgunlasmasi icin yeterli zaman saglar ve ayrica buyume mevsimi boyunca erken olgunlasmayi onler. Vejetatif fazi azaltir ve ureme donemini hizlandirir. Bienal (iki yillik) bitkilerin tek yillik bitkiler gibi davranmasini, erken ciceklenmelerini ve erken meyve tutumunu saglar. Vernalizasyon, genellikle normalde buyumedikleri bolgelerde buyumelerine izin vererek bitkileri daha uyumlu hale getirir. Sadece iliman bitkilerin yetistirilmesi icin degil, ayni zamanda bugday, pirinc, dari gibi bazi tropik bitkiler icin de gecerlidir. Vernalizasyon sayesinde Tritikale’nin (bugday ve cavdar melezi) tane kirisIkliklari ortadan kaldirilabilir. Bitkilerin verimini, soguga ve mantar hastaliklarina karsi direncini yukseltir, mahsulun iyilestirilmesine yardimci olur.


ALİNTİ ~
________________

Bizde MutSuz Olalim ~
 


Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB kodu Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Kapalı



Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 17:42.