Tekil Mesaj gösterimi
Alt 16 Kasım 2021, 09:59   #1
CeReN
Webmaster
CeReN - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)

Standart Salgin Plastik Atiklarin Okyanusa Sizma Tehlikesi

Salgin ile birlikte tum Dunyadaki insanlar maske ve eldiven gibi malzemeleri birinci derecede kullanmaya baslamistir. Ulkelerin Covid-19 ile mucadele programlari kapsaminda hastaligi onleme ve yayilimini azaltma amaciyla kullanilan bu malzemeler sadece ikisidir. Oysa galostan, serum hortumlarina, test kitlerinden ilac ambalajlarina kadar daha bircok malzemenin uretim ve tuketiminde hizli bir artis yasanmistir.
Her malzeme gibi bu malzemelerinde bir kullanim omru vardir. Yeni bir arastirmaya gore, COVID-19 salgini sirasinda maske ve eldiven gibi pandemi ile ilgili 28.000 tondan (25.000 metrik ton) fazla plastik atik okyanusa karismistir.
The Guardian dergisine gore, salginda biriken atiklar 2.000’den fazla cift katli otobus buyuklugundedir. Ve birkac yil icinde, pandemik satin alimlardan gelen bu plastik eldivenlerin ve ambalaj malzemelerinin bir kismi Kuzey Kutbu cevresinde donuyor olacaktir.
The Guardian’a gore, 193 ulkede yapilan analizlerle pandeminin baslangicindan Agustos 2021’in ortasina kadar yaklasIk olarak 9,2 milyon ton (8,4 milyon mt) pandemi ile iliskili plastik atik aciga ciktigi tespit edilmistir. Plastigin cogunlugu – yaklasIk yuzde 87,4’u hastaneler tarafindan, yuzde 7,6’si ise bireyler tarafindan kullanilmistir. Arastirmaci yazarlar, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde 8 Kasim’da cevrimici olarak yayinlanan yakin tarihli bir calismada, ambalaj ve test kitlerinin atiklarin sirasiyla yuzde 4,7 ve yuzde 0,3’unu olusturdugunu bildirmistir.Salgin Plastik atiklarin Okyanusa Sizma Tehlikesi
Arastirma ekibi, bu plastik atigin ne kadarinin atildiktan sonra okyanusta toplandigini tahmin etmek icin bir model gelistirmislerdir. The Guardian’a gore, 23 Agustos itibariyle yaklasIk 28.550 ton (25.900 metrik ton) plastik atigin, 369 buyuk nehir tarafindan tasinarak okyanuslara karismis olabilecegi tahmin edilmektedir.
Arastirmacilar, uc yil icinde, plastik atik enkazinin cogunlugunun yuzey okyanusundan plajlara ve deniz tabanina kayacagini ve yil sonuna kadar yuzde 70’ten fazlasinin plajlara akacagini belirtmektedir. Arastirma modeli, kisa vadede copun cogunlukla orijinal kaynaklarinin yakinindaki kiyi ortamlarini etkileyecegini, uzun vadede ise acik okyanusta cop parcalari olusabilecegini tahmin edilmektedir.
Okyanuslara karisan bu plastik copler, ornegin, kuzeydogu Pasifik ve guneydogu Hint okyanuslarinda yamalar seklinde birikebilir. Calisma modeli , Kuzey Kutup Dairesi’ne dogru suruklenen plastigin cikmaza girecegini ve buyuk kisminin hizla deniz tabanina batacagini tahmin etmektedir. Arastirmacilar ayrica 2025 yilina kadar bir cevre-kutupsal plastik birikim bolgesinin olusacagini tahmin etmektedirler.
Ve bu calisma modeline gore ayrica, bu yuzyilin sonunda pandemiden kaynaklanan plastik atiklarin hemen hemen tamami ya sahillere (yuzde 70,5)ya da deniz yatagina (yuzde 28,8) ya da ulasarak potansiyel olarak ekosistemlere zarar verecegi dusunulmektedir. Yani bu calisma modeli ile ayrica okyanuslarin dunyanin en derin bolgeleri oldugunu one surmektedirler.
Calisma yazarlari, son COVID-19 salgininin, tek kullanimlik plastige olan talebin artmasina neden oldugunu ve bu zaten kontrol disi olan plastik atik sorununun daha da fazla artirdigini belirtmektedirler. Bu bulgular, plastik atik yonetiminde ozel dikkat gerektiren su havzalari ve sicak alan nehirlerine vurgu yapmaktadir.
Yapilan calisma, ozellikle gelismekte olan ulkelerde tibbi plastik atiklarin toplanmasi, islenmesi ve bertaraf edilmesi, nehirlerin disinda tutulmasi icin daha iyi sistemlere duyulan ihtiyaci ve tek kullanimlik plastiklerin kullanimini sinirlamak ve plastik kullanimini artirmak icin genel bir ihtiyaci vurgulamaktadir. Yazarlar, mumkun oldugunda surdurulebilir alternatifler hakkinda arastirmalar yapmaktadirlar. Salgin Plastik atiklarin Okyanusa Sizma TehlikesiArastirmaci yazarlari bu konuyu tum herkesin olmasi gereken sekilde ciddiyete almalari gerektigini vurgulamaktadirlar. Dunyanin gozu kritik BM iklim zirvesindeyken, Guardian dergisi muzakereleri, haberleri ve bilim ile ilgili bilgileri guncel olarak yayinlayarak halki bilinclendirmeye devam etmektedir. Iklim uzmanlari, bagimsiz, titiz, kalici ve herkese acik olan Guardian raporlamasinin, dunya capinda yogunlasan iklim kriziyle yuzlesmek icin kritik bir arac oldugunu yillardir vurgulamaktadirlar. Ancak sorunun cozumu icin sadece halki bilgilendirmek elbette yeterli degildir. Artik guclu ulke liderlerinin tum insanliginin gelecegini belirleyebilecek bu konuda hem etkili kararlar almalari gerekmekte, hem de bu kararlarin uygulanmasini acil ve surekli bir mecburiyet haline getirmeleri gerekir.


ALİNTİ ~
________________

Bizde MutSuz Olalim ~