Cumhuriyet dönemi türk edebiyatinin oluşumu
 

CUMHURİYET EDEBİYATINI ŞEKİLLENDİREN TARİHİ
VE SOSYAL GELİŞMELER:

*Birinci Dünya Savaşı sonunda, 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı.
*İşgaller başladığında Padişah Vahdettin Mebusan Meclisini dağıttı. Damat Ferit Paşa Hükümeti, işgale seyirci kaldı.
*Anadolu'da milis örgütlenmesi başladı.
*Mustafa Kemal, Anadolu'ya geçip milli mücadeleyi başlatma kararı verdi.
*19 Mayıs 1919'da Atatürk, Samsun'a çıktı.
*Amasya Genelgesi, Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi önemli kilometre taşları oldu.
*Mustafa Kemal, ulusal mücadeleyi yönetmek için merkez olarak seçtiği Ankara'ya geldi.
*"Osmanlı Meclis-i Mebusan"ı İstanbul'da açıldı.
*"Misakımillî" kararları kabul edildi.
*İstanbul işgal edldi. Mebusan Meclisi dağıtıldı.
*23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi Ankara'da açıldı.
*10 Ağustos 1920'de "Sevr Antlaşması" imzalandı. Ankara'daki TBMM, antlaşmayı reddetti.
*Düzenli ordu kuruldu ve sistemli mücadele başladı.
*1 Kasım 1922'de 'Saltanat" kaldırıldı.
*"Başkumandan Meydan Muharebesi'yle düşman denize döküldü. "Kurtuluş Savaşı" kazanıldı.
*24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalandı.
*13 Ekim 1923'te Ankara'nın başkent olması kabul edildi.
*29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edildi.
*3 Mart 1924'te "Halifelik" kaldırıldı.
*Yeni Türk Devleti'nin kurumlarını güçlendirmek, devleti çağdaş uygarlık düzeyine yükseltmek için inkılaplar yapıldı:
-Medeni Kanun kabul edildi.
-Hukuk laikleşti, Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarıldı.
-Medreseler kaldırıldı.
-Harf inkılabı yapılarak Latin alfabesi kabul edildi.
-Tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı.
-Saat, takvim, ölçülerde ve kıyafette Batı dünyasına uyuldu.
-Şapka kanunu kabul edildi.
(Bu icraatlarda, Atatürkçülüğün temel ilkeleri (cumhuriyetçilik, milliyetçilik, halkçılık, inkılapçılık, laiklik, devletçilik) yol gösterici kabul edilmiştir.)
*1931’de Türk Tarih Kurumu açıldı.
*1931’de Türk Ocakları kapatıldı.
*1932’de halkevleri açıldı.
*1932’de Türk Dil Kurumu kuruldu.
*1934’te Kadınlara milletvekilliği seçme ve seçilme hakkı tanındı.
*Sonradan gerçekleşen 2. Dünya Savaşı da Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatına yansımıştır.
*TBMM'de çok partili siyasal sisteme geçildi.
*1950’de Demokrat Parti yönetime geçti.
*27 Mayıs 1960'ta askeri darbeyle Demokrat Parti iktidarı sona erdirilmiştir.
*1974'te “Kıbrıs Barış Harekâtı” gerçekleşti.
*12 Eylül 1980'de askerî darbe gerçekleştirildi.
*1983 yılında KKTC (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) ilan edildi.
*28 Şubat 1997 tarihinde Millî Güvenlik Kurulunun toplantısında bazı kararlar alınmış ve bu bir “darbe” olarak değerlendirilmiştir.