IRCForumu.ORG   sohbetkacak
reklamalanı


 
 
Seçenekler Stil
Alt 13 Nisan 2022, 13:23   #1
Webmaster
CeReN - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)

Standart Organ Nakli Olmadan Once Bilmeniz Gereken 6 Gercek Nedir?

Kronik bir durumla karsi karsiya kaldiginizda, durumunuzu iyilestirmeye yardimci olmak icin birkac ay veya yil boyunca ayrintili bir tedavi planindan gecmeniz gerekecek. Bir sure sonra vucudunuzun tedaviye yanit verdigini gorebilirsiniz. Ancak sizin ve doktorunuzun cabalarina ragmen durumunuzun ilerledigini fark ettiginizde binlerce insan gibi olabilirsiniz. Kendinizi asla iyilesemeyecekmissiniz gibi hissedebilirsiniz. Atmaniz gereken sonraki adimlar konusunda zor bir kararla karsi karsiya kaldiginizda, en iyi seceneginiz organ nakli oldugu sonucuna varabilirsiniz.Organ Nakli Olmadan Once Bilmeniz Gereken 6 Gercek Nedir?

Bircok insanin organ nakline ihtiyaci var. Kalp kusuru veya kistik fibroz gibi bazi genetik durumlar nakil gerektirirken, kronik bobrek hastaligi, siroz ve diyabet gibi diger kronik durumlar da organ nakli icin olusan nedenlerdir. 2021’de 40.000’den fazla hayat kurtaran organ nakli yapildi ve rekor sayida bobrek, kalp ve karaciger nakli yapildi. Yapilan arastirmalarda , 25 yillik bir sure icinde iki milyon yildan fazla hayatin kurtarildigini ve bu yillarda bagislanan organlarin yasam kalitesini iyilestirdigini ortaya koydu.

Organ Nakli Nedir?
Organ nakli, alicilarin yasamlarini onemli olcude iyilestirebilecek, yasami degistiren buyuk bir ameliyattir. Organ bagisi ve nakli, bir organin bir kisiden (donor) alinmasi ve basarisiz olan organin degistirilmesi icin cerrahi olarak baska bir kisiye (alici) yerlestirilmesi islemidir. Bu ameliyat modern tibbin en buyuk ilerlemelerinden biridir, ancak ne yazik ki nakil ihtiyaci olan herkes ameliyat olamiyor.



Organ Nakli Nasil Calisir?
Bir nakil almak icin, alicinin bir nakil programina kabul edilmeden once bir saglik uzmani tarafindan degerlendirilmesi gerekir . Her nakil programi, adaylari kabul etmek icin kendi standartlarini belirler. Bir nakil programinin sizin nakil icin uygun olup olmadiginizi belirlemek icin degerlendirebilecegi bazi seyler sunlardir:

Yas
Kan grubu
Mevcut fiziksel ve psIkolojik saglik
Obezite, sigara ve kalp hastaligi gibi risk faktorleri
Konum

Bir programa kabul edildikten sonra hasta nakil listesine girecektir. Ulusal organ alimi ve nakli listesini tutar ve organ bagiscilarini alicilarla surekli olarak eslestirir. Bir organ kullanima hazir hale geldiginde, yerel organ tedarik ekibi tibbi, sosyal ve genetik bilgileri gerekli yerlere gonderir ve daha sonra asagidaki gibi faktorlere dayali olarak potansiyel alicilarin bir listesi olusturulur:

Kan grubu
Organ boyutu
Hastanin hastaliginin tibbi aciliyeti
Bekleme listesindeki sure
Verici ve alici arasindaki cografi mesafe

Bir eslesme yapildiginda, ilgili merkez en iyi eslesmeye sahip makbuzun bulundugu nakil merkeziyle iletisime gecer, Ekip, hastanin mevcut tibbi durumuna gore organi kabul edebilir veya reddedebilir. Organi reddetmeyi secerlerse, organ yerlestirilene kadar listedeki bir sonraki en iyi eslesmeye gidecektir.

Nakil Ameliyati Hakkinda Bilmeniz Gerekenler?
Siz ve doktorunuz nakli dusunmeniz icin iyi bir secenek olduguna karar verdiyseniz veya zaten bekleme listesindeyseniz, burada nakil ameliyati olmadan once bilmeniz gereken bazi gercekler var.

1. Bir Organ Eslesmesi Bulmak Yillar Alabilir
Organ nakli icin iyi bir aday oldugunuzu dogrulamak icin ilk testi gectikten sonra bekleme listesine alinirsiniz. Bekleme listesi, organ nakli almak uzere kayitli her nakil programindan adaylarin ana listesidir. Transplantlar icin bekleme sureleri degisIklik gosterir ve asagidakiler gibi cesitli faktorlere baglidir:

tibbi aciliyet
Es bulma kolayligi
Cinsiyet
Konum

Nakledilmesi gereken organin turu de bekleme surelerinde birincil rol oynar. Bir nakil icin ulusal ortalama bekleme suresi:

Ince Bagirsak – 2-3 ay
Karaciger – 6-11 ay
Kalp – 1 yil
Pankreas – 1-2 yil
Akcigerler – 2-3 yil
Bobrek – 3-5 yil

Tibbi durumunuz ve diger faktorler, bir organ icin ne kadar bekleyeceginizi belirleyecektir. Bazen, bekleme cok kisa olabilir. Diger zamanlarda, hastalar bir organ icin 5 yil veya daha uzun sure bekleyebilir. Hala nakil alamayacak olan hastalar var. Her gun yaklasIk 17 kisi organ nakli beklerken oluyor. Bunun nedeni buyuk olcude organlara olan talebin arzdan onemli olcude daha yuksek olmasidir.

2. Nakledilen Organlar Sonsuza Kadar SurmezOrgan Nakli Olmadan Once Bilmeniz Gereken 6 Gercek Nedir?

Hastalikli veya basarisiz bir organin yerine saglikli bir organ nakli, yasami uzatabilir ve insanlarin daha kaliteli bir yasam surmelerini saglayabilir. Ancak, hala sinirlari var.

Organ nakli icin nakil

Cogu organ genellikle beyin olumu nedeniyle vefat etmis insanlardan alinir. Verici vucuttan alinirlar, bir sogutucuya yerlestirilirler, araba veya ucakla nakledilirler ve daha sonra durumlari nedeniyle zaten tehlikeye girmis bir hastaya yerlestirilirler. Organ bagiscisinin aliciya nakledildigi zamana kadar gecen andan itibaren, nakledilen organla daha sonraki yasamda sorunlara neden olabilecek bir yaralanma dongusunden gecer.

Bazi organlar, organin rolune bagli olarak digerlerinden daha uzun sure dayanir. Ortalama olarak, bobrek nakilleri ortalama 10-12 yil ile en uzun surer. Bu arada karaciger nakli yapilan 100 kisiden 75’i nakil sonrasi ortalama 5 yil yasar. Kalp ve akciger nakli en yuksek riske sahiptir. Kalp nakli yapilan kisiler icin her 100 kisiden sadece 70’i 5 yil yasiyor. Akcigerler, soluyabileceginiz soguk hava ve duman gibi farkli elementlere en cok maruz kalanlar oldugundan, nakledilen bir akcigerin ortalama omru 5-7 yildir.

Bir organin yari omru kisiden kisiye degisir ve kisinin sagligina ve nakil sonrasi bakimina baglidir.

3. Nakledilen Organlar Gizli Hastaliklar Tasiyabilir

Donor organlari, nakledilen organ yoluyla alicilara bulasabilecek yaygin enfeksiyonlar ve hastaliklar acisindan taranir. Organ Tedarik ve Nakil Agi, bagiscinin tibbi ve sosyal gecmisini gerektiren politika ve duzenlemelere sahiptir. Sunlar gibi bilgiler toplarlar:

Vericiyi hastaliga maruz birakmis olabilecek riskli davranislar
Gecmis tibbi gecmis
Ilgili seyahat gecmisi

Organ Tedarik ve Nakil Aginin politikalari ayrica donorun asagidaki gibi enfeksiyonlara sahip olup olmadigini gormek icin laboratuvar testleri gerektirir:

HIV
Hepatit B veya C
Frengi
Sitomegalovirus (CMV)
Epstein Barr Virusu (BVS)

Saglikli organlarin bagislanmasini saglamak icin test protokolleri mevcut olmakla birlikte, tibbi uygulamada hepatit B ve C’li organlarin kasitli olarak nakli kabul edilmektedir. Bu organlar tipik olarak ayni enfeksiyona sahip olan alicilara nakledilse de, acil tibbi ihtiyac durumunda yine de enfekte olmamis hastalara nakledilebilirler. Yakin zamanda yapilan bir calismada , 2008’den 2017’ye kadar nakil hastalarinda donor kaynakli hastalik incelendi. Kanitlanmis veya olasi hastalik bulasan 355 donorden 244 donor enfeksiyon bulastirdi. Hepatit C bulasan hastaliklarin %24’unu olustururken, hepatit B bulasan hastaliklarin %14’unu olusturuyor.

Son iki yilda, akciger nakli hastalarinda COVID-19 bulasma riski de bir endise kaynagidir. Subat 2021’de bir kadin COVID-19’a yakalandi ve virusu olan ancak testi negatif olan bir donorden cift akciger nakli aldiktan iki ay sonra vefat etti. Bu munferit bir olay gibi gorunse de, donor taramasi ve Organ Tedarik ve Nakil Agi hakkinda hala endiseler uyandiriyor.

4. Bir Nakil Daha Iyi Bir Tedavi Seyri Olabilir

Organ hasarina neden olan hastaliklarin cogu ilerleyicidir, yani zamanla daha da kotulesir. Bazi tedavi planlari hasari geciktirmeye yardimci olabilirken, cogu hasar geri alinamaz. Cok fazla hasar oldugunda, organ basarisiz olabilir. Bir organ basarisiz oldugunda, yalnizca saglikli bir organla degistirilmesi gerekmez, ayni zamanda vucutta basarisiz olan organa dayanan diger organlari, dokulari ve sistemleri etkileyebilir. Bu, kalp sorunlari, kronik iltihaplanma ve enfeksiyon gibi vucuda daha da fazla zarar verebilir.

Bobrekler, etkilenen diger organlar, ozellikle pankreas icin en yuksek risk altindadir. Bobrek-pankreas nakli , Tip 1 diyabet komplikasyonlari sonucu bobrek yetmezligi yasayanlar icin sIklikla uygulanan yaygin bir nakil ameliyatidir.
Yurutulen bir arastirmada , ankete katilan diyaliz hastalarinin ucte birinin transplantasyonun bir secenek oldugunu bilmediklerini soyledi. Nakil hakkinda bilgi sahibi olan kisilerin, nakil olma olasiligi neredeyse uc kat daha fazladir. Bekleme listesi birkac yili bulabileceginden, nakil icin ne kadar erken listelenirseniz, saglik sonucunuz o kadar iyi olur.

5. Nakil Sonrasi Enfeksiyon Gelisebilir

Nakil ameliyatindan sonra enfeksiyonlar yaygindir. Bunun nedeni , bagisIklik sisteminin yeni organa saldirmasini onlemek icin alinan bagisIklik baskilayici ilaclar nedeniyle enfeksiyon riskinin artmasidir . Bu ilaclar vucudunuzun organi reddetmemesini saglamaya yardimci olur, ayrica bagisIklik sisteminizin virus ve bakterilerle savasma yetenegini azaltir. Immunsupresif ilaclar en yuksek duzeydeyken, ameliyattan hemen sonra insanlar en buyuk enfeksiyon riski altindayken, enfeksiyon riski ameliyattan cok sonra devam eder.

Mide agrisi olan adam

Ameliyattan sonraki ilk 30 gun icinde meydana gelen herhangi bir enfeksiyonun bakteriyel olmasi muhtemeldir. Bazi bakteriyel enfeksiyonlar arasinda vaskuler kateter, pnomoni, kolit ve cerrahi alan enfeksiyonlari bulunur. Nakilden sonraki 30 gun ila 6 ay arasinda, bagisIkligi baskilanmis durumla iliskili enfeksiyonlar yuzeye cikar. Bunlara pneumocystis, mantarlar, toksoplazma gondi, Nocardia ve CMV dahildir. Sitomegalovirus (CMV), transplant hastalarinin ortalama %20’sini etkileyen bir herpes virusu turudur . Hemen hemen her organi etkileyebilir ve cesitli semptomlara neden olabilir. CMV’nin bazi yaygin semptomlari sunlari icerir:

100.4’ten daha yuksek bir sicakliga sahip atesOrgan Nakli Olmadan Once Bilmeniz Gereken 6 Gercek Nedir?
Dusuk beyaz kan hucresi sayisi
Kas Gucsuzlugu
Tukenmislik
Bulanik gorus
Karin agrisi ve mide bulantisi
bas agrisi

Semptomlar enfeksiyonu tanimlamaya yardimci olsa da, CMV enfeksiyonlarinin cogu asemptomatiktir (semptomsuzdur), bu da teshis koymayi zorlastirir. Doktorlar, CMV’niz olup olmadigini belirlemek icin tipik olarak kan testleri veya idrar kulturleri yapacaktir. Cogu enfeksiyon gibi, CMV de antiviral ilaclarla tedavi edilebilir. Ancak enfeksiyondan sonra vucutta omur boyu hareketsiz kalacaktir .

6. Organi Reddedebilirsiniz

Organ reddi bir nakilden sonra olabilir. Reddedilme riskini azaltmak icin immunosupresanlar kullanildiginda bile, vucut yeni organi yabanci bir cisim olarak tanimlayabilir ve vucudu zarar gormekten korumak icin ona saldirabilir. Arastirmalar, hastalarin yaklasIk %10-20’sinin ameliyattan sonraki bir ila uc ay arasinda en az bir reddedilme donemi yasayacagini gostermektedir.

BagisIklik sistemi, sizi mikrop, bakteri ve virus gibi zararli maddelerden korumak icin tasarlanmistir. Tum zararli maddeler, yuzeylerini kaplayan antijen adi verilen proteinlere sahiptir. Vucut antijenleri tespit eder etmez, bagisIklik sistemi onlari yabanci olarak tanir ve vucuda zarar vermemek icin onlara saldirir. Organlar da antijenler tasir, bu nedenle bir alici, antijenleri “eslesmeyen” yeni bir organ aldiginda, vucut onu bir istilaci olarak tanimlar. Uyumsuz organlar transplant reddine neden olabilir.

Uc tur reddetme vardir:

Hiperakut reddetme. Bu, nakilden birkac dakika sonra, yeni organdaki antijenler, bir bagisIklik sistemi tepkisini uyaran molekuller, alicininkilerle eslesmediginde meydana gelir. Bu durumda organ derhal cikarilmalidir, yoksa olumcul olacaktir.

Akut reddetme. Bu tip reddetme, nakil ameliyatindan sonraki bir hafta ile 3 ay arasinda ortaya cikar. Cogu hastada bir miktar akut rejeksiyon olacaktir.

Kronik reddetme. Bu, vucudun yeni organa karsi bagisIklik tepkisinin nakledilen organa yavas yavas zarar vermesiyle birkac yil icinde gerceklesir.

Doktorlar bir dizi nakil oncesi test yoluyla organ reddini onlemek icin ellerinden geleni yapsalar da, organ reddi yine de meydana gelebilir. Bunun nedeni, eslesme ne kadar yakin olursa olsun, herkesin bagisIklik sisteminin nakledilen organlara farkli tepki vermesidir.

Nakil bolgesinin yakininda hassasiyet, ates veya diger asiri grip benzeri semptomlar gibi reddedilme belirtileri fark etmeye baslarsaniz, derhal doktorunuzu aramaniz onemlidir.

Bir Nakil Sizin Icin Uygun mu?
Bir naklin sizin icin dogru bir secenek olup olmadigina karar verme zamani geldiginde, tibbi bakim ekibinize ve sevdiklerinize danisin. Size en yakin kisilerle gorustukten ve bunun dogru secim olup olmadigindan hala emin degilseniz, nakil ameliyati gecirmis diger kisilerle baglanti kurmayi dusunebilirsiniz.


ALİNTİ ~
________________

Bizde MutSuz Olalim ~
 


Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi)
 

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB kodu Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Kapalı



Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 18:29.