Yeterli Protein Alinmadigini Gosteren Isaretler

**CeReN** · 12 Mart 2022, 10:48

Protein, canlilar icin onemli ve gereklidir, enerji vermesi, vucudun iyilesmesini saglama gibi gorevleri bulunmaktadir. Insanlar gunluk kalorilerinin yaklasIk % 10’luk bir kismini proteinli gidalardan almalidir. Proteinler cesitli gida kaynaklarindan alinabilir. Kahvaltida suzme yogurt ( yagi az olmali), ogle yemeklerinde bir porsiyon derisi cikarilmis tavuk gogsu, aksam yemeklerinde ise fasulye ya da farkli bir baklagil tuketilebilir. Vucut, besinlerle alinan proteinleri parcalar ve baska sekillerde tekrar kullanir. Vucutta 11 amino asit uretilir, digerleri (temel amino asitler olarak adlandirilan 9 tanesi) yiyeceklerden alinmalidir. Herkesin yeteri kadar protein tuketmesi onemlidir.

Asagida proteinin yeterli alinamadigini gosteren bazi isaretlere deginilmistir ancak belirtilerin baska nedenleri olabilecegi unutulmamalidir. Bu nedenle verilenler genel bilgilerdir. Bu bilgilere bakarak okuyucular kendine teshis koymamalidir.

Istah ve Aclik

Proteinler, karbonhidratlar ve yaglar gibi kalori kaynagidir. Devamli yeme istegi ve ogun aralarinda sIklikla atistirmaya ihtiyac duymak, proteinin dusuk oldugunun bir isareti olabilir. Protein en doyurucu besinler arasindadir, yani tokluk hissinin uzun surmesini saglar. Kisiler proteinli bakimindan yetersiz ise gun icinde bazi aclik sancilari ya da spazmlar yasayabilir.

Arastirmalar, protein icerigi yuksek bir ogun yemenin (daha yuksek karbonhidratli ogune kiyasla) PYY ve GLP-1 gibi bir dizi tokluk hormonunun salgilanmasini uyardigini gostermektedir. Bu hormonlar doyma hissi ile iliskilidir ve alindiktan sonra yemek yeme istegini azalttigi gosterilmistir.

Kas Gucsuzlugu, Yorgunluk ve Halsizlik

Protein yetersizligi zamanla kas kutlesinde kayba neden olabilir, gucu azaltir, dengenin korunmasini zorlastirir ve metabolizmayi da yavaslatir. Bir calismada, dusuk miktarda protein tuketen yasli erkek ve kadinlarda kas kaybinin arttigi bulunmustur. Ozellikle hayvansal protein eklemler icin iyidir cunku bu protein kaynaklarindaki kollajenin eklem agrisini hafiflettigi gosterilmistir. Bir klinik arastirmaya gore, gunluk protein aliminin osteoartritli hastalarda agrilari hafifletebildigi bulunmustur. Hucreler yeterli oksijen almazsa anemi (kansizlik) ortaya cikabilir, yorgunlugun bir sebebi de budur.

Yaralarin Yavas Iyilesmesi

Arastirmalar yeni hucrelerin, dokularin ve cildin iyilesmesi, yeniden insasi ve bagisIklik icin yeterli miktarda proteine ihtiyac oldugunu gostermektedir. Bir calisma, protein yemenin yasli yetiskinlerde kalca kiriklarinin iyilesmesini hizlandirabilecegini bulmustur. Vucutta proteinin eksIk olmasi yaralanma durumunda kesIklerin ve siyriklarin iyilesme suresini belirgin derecede yavaslatabilir. Egzersiz ve burkulmalarla ilgili baska aksiliklerde de iyilesmede yavaslama gecerlidir. Kanin pihtilasmasinda etkili proteinler de bulunmaktadir.

Tirnak, Cilt ve Sac Sorunlari

Yeterli Protein Alinmadigini Gosteren IsaretlerYeterli protein almamanin ilk belirtisi saclarin dokulmesidir. Ince saclar, dokulme, ciltte ve tirnaklarda soyulma, kuruma, pullanma, tirnaklarda dikey ve ince kabarti ya da cikintilar, vucudun yeterli proteine sahip olmayabileceginin ilk isaretlerinden bazilaridir. Bu tip problemlerin sebebi elastin, kollajen ve keratin gibi proteinlerdir. Suda cozunebilen bir B vitamini olan biotin, proteinlerde bulunan dalli zincirli amino asitlerin metabolizmasi icin gereklidir, cildin, saclarin ve tirnaklarin saglikli ve canli gorunmesine yardimci olur. Genellikle, protein kaybi ve biotin kaybi birliktedir, bu yuzden bircok insan protein yetersizliginde sac dokulmesi yasar. Elbette bu problemlerin tek sebebi beslenme eksIkligi degildir fakat dikkate alinmasi gereken bir olasiliktir.

Odem (Sivi Tutulmasi)

Kanda dolasan bazi proteinler (albumin gibi ) sivinin dokularda, ozellikle ayaklarda ve ayak bileklerinde birikmesini onlemede dahili olarak rol oynar. Yeterince protein alinamadiginin en sIk gorulen belirtisi karinda, bacaklarda, ayaklarda ve ellerde sislik ya da odemdir. Odemin karakteristik semptomu karin veya mide siskinliligidir. Bu belirtiler oldukca ciddi derecede bir protein eksIkligini yansitir ve gelismis ulkelerde gorulmesi cok mumkun degildir. Pek cok sey odem sebebi olabilir, dolayisiyla daha onemli bir durum gorulurse doktora danisilmalidir.

Sik Hastalanmak

Kanda bulunan amino asitler, bakteriler, virusler ve toksinler ile savasabilmek icin bagisIklik sisteminin akyuvarlari aktiflestiren antikorlar uretmesine yardimcidir. Sik hastalanma bagisIklik sisteminin zayif oldugunu ve bagisIklik hucrelerinin proteinlerden yapildigini gosterir. Ozellikle bir calisma, dokuz hafta boyunca, dusuk miktarda protein tuketen yasli kadinlarin onemli olcude daha dusuk bir bagisIklik tepkisine sahip oldugunu bulmustur. Kisilerin saglikli kalmasini saglayan diger besinlerin sindirilmesi ve emilmesi icin de proteinlere ihtiyac duyulur. Proteinin bagirsaklardaki hastaliklarla savasan bakterilerin seviyesini degistirebilecegini gosteren kanitlar da bulunmaktadir.

Beyin Sisi, Ruh Hali DegisIklikleri

Beyin, hucreler arasi bilgi iletimi icin norotransmiter denilen kimyasallar kullanir. Bu kimyasallarin cogu amino asitlerden (proteinlerin yapi yaslari) yapilmistir. Bu nedenle diyetteki protein yetersizligi vucudun norotransmiteri yeterli olacak kadar uretemeyecegi anlamina gelir, bu da beynin calisma seklinde degisIklige neden olabilir. Beyin sisi, yorgunluk, konsantrasyon eksIkligi ve kan sekeri dalgalanmalari protein eksIkligi ile iliskili olabilir. Bu baglamda, protein eksIkligi olanlar ayni zamanda ruh halini, kaygiyi ve uykuyu etkileyebilecek norotransmiterler (ornegin, serotonin ve dopamin) acisindan da eksIktir.

Alinmasi Gereken Protein Miktari

Cesitli islenmemis gidalar iceren ( lifli meyve ve sebzeler dahil) bir beslenme surduruluyorsa protein eksIkligi yasamak oldukca zordur. Yine de cok az kalori alinirsa, besinlerle alinan proteinler vucutta kas, bagisIklik, saglikli sac, cilt ve tirnak olusturmak yerine enerji icin kullanabilir. Ortalama bir insanin bir gunde tuketmesi gereken protein vucut agirliklarinin 1 kilogrami icin en azindan 0.36 gram olmalidir. Ornegin 150 kilo agirligindaki bir kisi gunde yaklasIk 55 gram almalidir. Dogru miktarda protein alimi kisilerin aktivite seviyeleri, yaslari, kas kutlesi ve saglik durumlari gibi cesitli faktore baglidir.

Yeterli Protein Alinmadigini Gosteren Isaretler

Kimler Protein EksIkligi Riski Altindadir?

Cogu kisi yeterli hatta fazla miktarda protein almaktadir. Yeterince protein alamayanlar genellikle kotu beslenen kisilerdir. Protein yetersizliginden kaynaklanan malnutrisyon (yetersiz, sagliksiz beslenme) kwashiorkor adiyla da bilinir.

Yaslilar
Yaslandikca sindirim ve protein kullanma kabiliyeti daha az etkilidir. Yaslilarda herhangi bir kas kaybi kalici olma egilimindedir ancak daha genc kisiler oldukca cabuk iyilesme egilimindedir. Yaslilardan baska kanserliler ihtiyaclarina yetecek kadar proteinli gidalar yeme konusunda sorun yasayabilmektedir.

Sporcular
Duzenli olarak egzersiz yapan ve dengeli beslenenler muhtemelen iyidir fakat yorucu antrenman yapan sporcular daha fazla kalori yakarlar ve kas insa etmek icin daha fazla protein (ortalama insanlarin iki katina yakin ya da vucut agirliklarinin kilogrami basina yaklasIk 0,5 ila 1 gram protein) kullanirlar. Yine de yeterli seviyelere ulasmak icin daha fazla protein tuketmeleri gerekebilir. Asiriya kacilmamasi icin dikkat edilmelidir cunku bu da bazi sorunlar yaratabilir.

Stresli Insanlar
Stres hormonlari protein alimini, bu da hem fiziksel hem de duygusal stresi etkiler. Kan sekeri dengesi ve anksiyete birbirine bagli oldugundan, anksiyetedeki bir artis sekerli yiyecekler yeme istegini artirabilir, kisileri lifli ve protein acisindan zengin gida kaynaklarini yemekten alikoyabilir.

Kilo Verme Diyeti Uygulayan Kisiler
Yapilan calismalarda, kilo kaybi icin kan sekerini dengelemek ve kas yikimini onlemek amaciyla yeterli proteine ihtiyac duyuldugu gosterilmistir. Bununla birlikte, kisitli diyet uygulayan insanlar proteinden yoksun olma egilimindedir.

Sindirim Sorunlari Olanlar
Bagirsaklarinda dengesizlik veya mide asidi dusuk olan bircok insan proteinleri verimli bir sekilde sindiremeyebilir ve bu, bagisIkligin azalmasina, kilo alimina ve protein eksIkligine yol acabilir. Proteini sindirmek icin yeterli mide asidine (hidroklorik asit veya HCL) sahip olmak gerekir.

Ekonomik Yetersizlik Icinde Olanlar
Ciddi anlamda beslenme yetersizligi, gelismekte olan, ekonomik sIkinti yasayan ulkeler, ozellikle cocuklar arasinda veya dogal afetler sonrasinda daha sIk gorulur.

Protein Yetersizligi Oldugunda Ne Yapilabilir?

Islenmis gidalar ve cok fazla karbonhidrat (seker) yiyenler bunlari uc veya dort porsiyon taze et, balik, tavuk, sut urunleri, yumurta, tam tahillar, meyveler ve sebzeler gibi islenmemis yiyeceklerle degistirmeye baslamalidir. Bitkisel gidalarda oldugu kadar hayvansal urunlerde de onemli miktarda protein vardir.
Veganlar icin zengin protein kaynaklari arasinda tam tahillar, mercimek, soya, fasulye, kuruyemisler, tohumlar ve sebzeler bulunur.
Proteinli yiyecekleri sevmeyenler veya yemek istemeyenler soya, yumurta, pirinc, bezelye veya peynir alti suyundan yapilmis bir protein tozu takviyesi kullanmayi dusunebilir.
Mide asidinin dusuk olabilecegini dusunenler iyi bir takviye almak icin doktoruna veya diyetisyenine danismalidir.
*Hayatinda cok fazla stres olanlar meditasyon veya yoga yapmayi deneyebilir veya stresi azaltmak icin uygun baska aktivitelere yonelebilir.
Protein cig ve pismis olarak bircok sekilde mevcuttur. Nasil bir beslenme sekli uygulanirsa uygulansin, beslenmeye saglikli ve lezzetli bir sekilde daha fazla protein eklemenin cesitli yollari vardir.

ALİNTİ ~

12 Mart 2022, 10:48	#1
CeReN Webmaster	Yeterli Protein Alinmadigini Gosteren Isaretler Protein, canlilar icin onemli ve gereklidir, enerji vermesi, vucudun iyilesmesini saglama gibi gorevleri bulunmaktadir. Insanlar gunluk kalorilerinin yaklasIk % 10’luk bir kismini proteinli gidalardan almalidir. Proteinler cesitli gida kaynaklarindan alinabilir. Kahvaltida suzme yogurt ( yagi az olmali), ogle yemeklerinde bir porsiyon derisi cikarilmis tavuk gogsu, aksam yemeklerinde ise fasulye ya da farkli bir baklagil tuketilebilir. Vucut, besinlerle alinan proteinleri parcalar ve baska sekillerde tekrar kullanir. Vucutta 11 amino asit uretilir, digerleri (temel amino asitler olarak adlandirilan 9 tanesi) yiyeceklerden alinmalidir. Herkesin yeteri kadar protein tuketmesi onemlidir. Asagida proteinin yeterli alinamadigini gosteren bazi isaretlere deginilmistir ancak belirtilerin baska nedenleri olabilecegi unutulmamalidir. Bu nedenle verilenler genel bilgilerdir. Bu bilgilere bakarak okuyucular kendine teshis koymamalidir. Istah ve Aclik Proteinler, karbonhidratlar ve yaglar gibi kalori kaynagidir. Devamli yeme istegi ve ogun aralarinda sIklikla atistirmaya ihtiyac duymak, proteinin dusuk oldugunun bir isareti olabilir. Protein en doyurucu besinler arasindadir, yani tokluk hissinin uzun surmesini saglar. Kisiler proteinli bakimindan yetersiz ise gun icinde bazi aclik sancilari ya da spazmlar yasayabilir. Arastirmalar, protein icerigi yuksek bir ogun yemenin (daha yuksek karbonhidratli ogune kiyasla) PYY ve GLP-1 gibi bir dizi tokluk hormonunun salgilanmasini uyardigini gostermektedir. Bu hormonlar doyma hissi ile iliskilidir ve alindiktan sonra yemek yeme istegini azalttigi gosterilmistir. Kas Gucsuzlugu, Yorgunluk ve Halsizlik Protein yetersizligi zamanla kas kutlesinde kayba neden olabilir, gucu azaltir, dengenin korunmasini zorlastirir ve metabolizmayi da yavaslatir. Bir calismada, dusuk miktarda protein tuketen yasli erkek ve kadinlarda kas kaybinin arttigi bulunmustur. Ozellikle hayvansal protein eklemler icin iyidir cunku bu protein kaynaklarindaki kollajenin eklem agrisini hafiflettigi gosterilmistir. Bir klinik arastirmaya gore, gunluk protein aliminin osteoartritli hastalarda agrilari hafifletebildigi bulunmustur. Hucreler yeterli oksijen almazsa anemi (kansizlik) ortaya cikabilir, yorgunlugun bir sebebi de budur. Yaralarin Yavas Iyilesmesi Arastirmalar yeni hucrelerin, dokularin ve cildin iyilesmesi, yeniden insasi ve bagisIklik icin yeterli miktarda proteine ihtiyac oldugunu gostermektedir. Bir calisma, protein yemenin yasli yetiskinlerde kalca kiriklarinin iyilesmesini hizlandirabilecegini bulmustur. Vucutta proteinin eksIk olmasi yaralanma durumunda kesIklerin ve siyriklarin iyilesme suresini belirgin derecede yavaslatabilir. Egzersiz ve burkulmalarla ilgili baska aksiliklerde de iyilesmede yavaslama gecerlidir. Kanin pihtilasmasinda etkili proteinler de bulunmaktadir. Tirnak, Cilt ve Sac Sorunlari Yeterli Protein Alinmadigini Gosteren IsaretlerYeterli protein almamanin ilk belirtisi saclarin dokulmesidir. Ince saclar, dokulme, ciltte ve tirnaklarda soyulma, kuruma, pullanma, tirnaklarda dikey ve ince kabarti ya da cikintilar, vucudun yeterli proteine sahip olmayabileceginin ilk isaretlerinden bazilaridir. Bu tip problemlerin sebebi elastin, kollajen ve keratin gibi proteinlerdir. Suda cozunebilen bir B vitamini olan biotin, proteinlerde bulunan dalli zincirli amino asitlerin metabolizmasi icin gereklidir, cildin, saclarin ve tirnaklarin saglikli ve canli gorunmesine yardimci olur. Genellikle, protein kaybi ve biotin kaybi birliktedir, bu yuzden bircok insan protein yetersizliginde sac dokulmesi yasar. Elbette bu problemlerin tek sebebi beslenme eksIkligi degildir fakat dikkate alinmasi gereken bir olasiliktir. Odem (Sivi Tutulmasi) Kanda dolasan bazi proteinler (albumin gibi ) sivinin dokularda, ozellikle ayaklarda ve ayak bileklerinde birikmesini onlemede dahili olarak rol oynar. Yeterince protein alinamadiginin en sIk gorulen belirtisi karinda, bacaklarda, ayaklarda ve ellerde sislik ya da odemdir. Odemin karakteristik semptomu karin veya mide siskinliligidir. Bu belirtiler oldukca ciddi derecede bir protein eksIkligini yansitir ve gelismis ulkelerde gorulmesi cok mumkun degildir. Pek cok sey odem sebebi olabilir, dolayisiyla daha onemli bir durum gorulurse doktora danisilmalidir. Sik Hastalanmak Kanda bulunan amino asitler, bakteriler, virusler ve toksinler ile savasabilmek icin bagisIklik sisteminin akyuvarlari aktiflestiren antikorlar uretmesine yardimcidir. Sik hastalanma bagisIklik sisteminin zayif oldugunu ve bagisIklik hucrelerinin proteinlerden yapildigini gosterir. Ozellikle bir calisma, dokuz hafta boyunca, dusuk miktarda protein tuketen yasli kadinlarin onemli olcude daha dusuk bir bagisIklik tepkisine sahip oldugunu bulmustur. Kisilerin saglikli kalmasini saglayan diger besinlerin sindirilmesi ve emilmesi icin de proteinlere ihtiyac duyulur. Proteinin bagirsaklardaki hastaliklarla savasan bakterilerin seviyesini degistirebilecegini gosteren kanitlar da bulunmaktadir. Beyin Sisi, Ruh Hali DegisIklikleri Beyin, hucreler arasi bilgi iletimi icin norotransmiter denilen kimyasallar kullanir. Bu kimyasallarin cogu amino asitlerden (proteinlerin yapi yaslari) yapilmistir. Bu nedenle diyetteki protein yetersizligi vucudun norotransmiteri yeterli olacak kadar uretemeyecegi anlamina gelir, bu da beynin calisma seklinde degisIklige neden olabilir. Beyin sisi, yorgunluk, konsantrasyon eksIkligi ve kan sekeri dalgalanmalari protein eksIkligi ile iliskili olabilir. Bu baglamda, protein eksIkligi olanlar ayni zamanda ruh halini, kaygiyi ve uykuyu etkileyebilecek norotransmiterler (ornegin, serotonin ve dopamin) acisindan da eksIktir. Alinmasi Gereken Protein Miktari Cesitli islenmemis gidalar iceren ( lifli meyve ve sebzeler dahil) bir beslenme surduruluyorsa protein eksIkligi yasamak oldukca zordur. Yine de cok az kalori alinirsa, besinlerle alinan proteinler vucutta kas, bagisIklik, saglikli sac, cilt ve tirnak olusturmak yerine enerji icin kullanabilir. Ortalama bir insanin bir gunde tuketmesi gereken protein vucut agirliklarinin 1 kilogrami icin en azindan 0.36 gram olmalidir. Ornegin 150 kilo agirligindaki bir kisi gunde yaklasIk 55 gram almalidir. Dogru miktarda protein alimi kisilerin aktivite seviyeleri, yaslari, kas kutlesi ve saglik durumlari gibi cesitli faktore baglidir. Yeterli Protein Alinmadigini Gosteren Isaretler Kimler Protein EksIkligi Riski Altindadir? Cogu kisi yeterli hatta fazla miktarda protein almaktadir. Yeterince protein alamayanlar genellikle kotu beslenen kisilerdir. Protein yetersizliginden kaynaklanan malnutrisyon (yetersiz, sagliksiz beslenme) kwashiorkor adiyla da bilinir. Yaslilar Yaslandikca sindirim ve protein kullanma kabiliyeti daha az etkilidir. Yaslilarda herhangi bir kas kaybi kalici olma egilimindedir ancak daha genc kisiler oldukca cabuk iyilesme egilimindedir. Yaslilardan baska kanserliler ihtiyaclarina yetecek kadar proteinli gidalar yeme konusunda sorun yasayabilmektedir. Sporcular Duzenli olarak egzersiz yapan ve dengeli beslenenler muhtemelen iyidir fakat yorucu antrenman yapan sporcular daha fazla kalori yakarlar ve kas insa etmek icin daha fazla protein (ortalama insanlarin iki katina yakin ya da vucut agirliklarinin kilogrami basina yaklasIk 0,5 ila 1 gram protein) kullanirlar. Yine de yeterli seviyelere ulasmak icin daha fazla protein tuketmeleri gerekebilir. Asiriya kacilmamasi icin dikkat edilmelidir cunku bu da bazi sorunlar yaratabilir. Stresli Insanlar Stres hormonlari protein alimini, bu da hem fiziksel hem de duygusal stresi etkiler. Kan sekeri dengesi ve anksiyete birbirine bagli oldugundan, anksiyetedeki bir artis sekerli yiyecekler yeme istegini artirabilir, kisileri lifli ve protein acisindan zengin gida kaynaklarini yemekten alikoyabilir. Kilo Verme Diyeti Uygulayan Kisiler Yapilan calismalarda, kilo kaybi icin kan sekerini dengelemek ve kas yikimini onlemek amaciyla yeterli proteine ihtiyac duyuldugu gosterilmistir. Bununla birlikte, kisitli diyet uygulayan insanlar proteinden yoksun olma egilimindedir. Sindirim Sorunlari Olanlar Bagirsaklarinda dengesizlik veya mide asidi dusuk olan bircok insan proteinleri verimli bir sekilde sindiremeyebilir ve bu, bagisIkligin azalmasina, kilo alimina ve protein eksIkligine yol acabilir. Proteini sindirmek icin yeterli mide asidine (hidroklorik asit veya HCL) sahip olmak gerekir. Ekonomik Yetersizlik Icinde Olanlar Ciddi anlamda beslenme yetersizligi, gelismekte olan, ekonomik sIkinti yasayan ulkeler, ozellikle cocuklar arasinda veya dogal afetler sonrasinda daha sIk gorulur. Protein Yetersizligi Oldugunda Ne Yapilabilir? Islenmis gidalar ve cok fazla karbonhidrat (seker) yiyenler bunlari uc veya dort porsiyon taze et, balik, tavuk, sut urunleri, yumurta, tam tahillar, meyveler ve sebzeler gibi islenmemis yiyeceklerle degistirmeye baslamalidir. Bitkisel gidalarda oldugu kadar hayvansal urunlerde de onemli miktarda protein vardir. Veganlar icin zengin protein kaynaklari arasinda tam tahillar, mercimek, soya, fasulye, kuruyemisler, tohumlar ve sebzeler bulunur. Proteinli yiyecekleri sevmeyenler veya yemek istemeyenler soya, yumurta, pirinc, bezelye veya peynir alti suyundan yapilmis bir protein tozu takviyesi kullanmayi dusunebilir. Mide asidinin dusuk olabilecegini dusunenler iyi bir takviye almak icin doktoruna veya diyetisyenine danismalidir. *Hayatinda cok fazla stres olanlar meditasyon veya yoga yapmayi deneyebilir veya stresi azaltmak icin uygun baska aktivitelere yonelebilir. Protein cig ve pismis olarak bircok sekilde mevcuttur. Nasil bir beslenme sekli uygulanirsa uygulansin, beslenmeye saglikli ve lezzetli bir sekilde daha fazla protein eklemenin cesitli yollari vardir. ALİNTİ ~ ________________ Bizde MutSuz Olalim ~
	Alıntı Yap

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi)