Pandemi Gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?

**CeReN** · 10 Aralık 2021, 10:29

COVID-19 salgini yikici olmustur ve dunyadaki toplumun tum yonlerini etkilemistir. Ozellikle de olumsuz etkilenen uc alan vardir; ekonomi, saglik ve egitim. 2020’de kuresel GSYIH’de %5,2’lik bir daralma olmustur ve tahminler kuresel issizlik oraninin %4,9–5,6’dan artabilecegini gosterir. Kisi basina dusen gelirde kuresel olarak ve 1870’ten bu yana ulkelerin en buyuk oraninda daralmistir. Toplamda, ekonomi uzerindeki olumsuz etkiler, uluslararasi olarak 300 milyona kadar insanin yoksulluk sinirinin altina dusmesine yol acabilir ve 2020’de 70 ila 100 milyon arasinda insan asiri derecede yoksulluga dusebilir. Ve tum bunlar, hukumetlerin ekonomileri desteklemeye yonelik cesitli cabalarina ragmen, kuresel borcun gecen yil 24 trilyon dolar artmasina neden olmustur, bu 2008 kuresel mali cokusunde gorulenden cok daha yuksek bir borc seviyesidir.
Ekonomi uzerindeki olumsuz etkilerin uzerine, pandeminin COVID-19 enfeksiyonlarinin otesinde saglik uzerindeki etkileri de eklenmistir. Kuresel ticaretteki aksakliklar, Ocak 2020 ile Ocak 2021 arasinda kuresel gida fiyatlarinin ~%20 oraninda artmasina neden olmustur. Bu da azalan gelirle birlestiginde, hanelerin tukettikleri gidanin miktarini ve kalitesini azaltmasi gerektigi anlamina gelir. Gercekten de, dunya capinda ulkeler arasinda yapilan ulke anketleri, hanelerin %40’a kadarinin yiyeceklerinin tukendigini veya tuketimini azalttigini, en yoksul ulkelerdeki hanelerin ortalama %50’sinin birinin en az bir ogun atladigini dogruladigini gostermistir. 79 ulkede, akut gida guvencesi olmayan insanlarin toplam sayisinin 2020’nin sonunda 272 milyona cikmasi bekleniyordu.
Akil sagligi da pandemi ve ilgili karantina onlemlerinden etkilenmistir. Mevcut akil hastaligi olan bireyler, bazi ulkelerde bir tur depresyon yasayan yetiskin sayisinda iki kat artis gorulmesiyle birlikte akil sagliklari uzerinde zararli bir etki yasamistir. Issizlikteki artislar, artan finansal zorluklar, sosyal izolasyon, gelecekle ilgili belirsizlik ve klinik hizmetlerin aksamasi alkol aliminin ve intiharlarin artmasina neden olabilir.
Pandemi gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?Salgin cocuklar ve gencler icin de zor olmustur. COVID-19 pandemisi ile iliskili karantina onlemleri, tarihteki egitim sistemlerindeki en buyuk kesintiyi temsil eder, 190’dan fazla ulkede 1,6 milyardan fazla ogrenciyi etkilemis ve buda, dunya ogrenci nufusunun %94’unu temsil eder. Uzaktan ogrenmeye gecis, dunya genelinde, ozellikle yoksul hanelerde yasayan, internete ve dijital teknolojilere erisimi olmayan ogrencilerden bazilari icin olumsuz olmus ve daha da geride kalmislardir. Asgari egitim yeterliliginin altindaki cocuklarin oraninda %25’lik bir artis veya daha fazla oldugu tahmin edilmektedir. Okullarin kapanmasi, ihtiyac sahibi ailelere temel hizmetlerin ve ornegin besleyici gidaya erisim ve ebeveynlerin calisma kabiliyetinin desteklenmesi gibi faydalarin saglanmasini da etkiler.
COVID-19 pandemisiyle birlikte gorulen ve sonrasinda da gormeye devam edilen kisa, orta ve uzun vadeli etkilerin, sistemlerin (devletler, kuruluslar, bireyler) karmasIkligi nedeniyle ongorulemeyen etkileri olacaktir. COVID-19 salgini gibi ani bir sokla veya 2008 kuresel mali cokusu gibi diger krizlerle karsi karsiya kaldiklarinda, karmasIk sistemler, bireylerin, toplumun direncli olma ve bu soklardan kurtulma yetenegi uzerinde onemli etkileri olabilecek ongorulemeyen gecislerden gecer. KarmasIk sistemler icin bu gecislerin olup olmadigi, ne zaman ve nasil meydana geldigi konusundaki temel belirsizlik, potansiyel olumsuz etkileri azaltmak icin tam olarak ne olacagini veya ne yapilmasi gerektigini bilmeyi zorlastirmaktadir.

KarmasIk Sistemlerin Faz Gecisleri Temel Belirsizligi Baglamsallastirma
Sistemler her yerde mevcuttur ve sistemlerin basit bir tanimi, kendi davranis kaliplarini ureten birbirine bagli ogeler kumesidir. Sistemin kendi ic suruculeri olur ve ayrica dis faktorlerden de etkilenir, bir sistemin ic mekanizmalari araciligiyla dis faktorlere nasil tepki verdigi, belirli bir sistemin dogal bir ozelligidir. Bu temel tanimdan yola cikarak, dunyanin sistemler merceginden gorulebilecegini bu ister organizmasal, ister orgutsel, toplumsal, devlet duzeyinde veya kuresel duzeyde olsun cabucak fark eder. Hangi duzeyde olursa olsun, herhangi bir sistem icin onemli bir husus, karmasIkligidir, cunku bir sistemin nasil davrandigi her zaman basit degildir, hatta tahmin edilmesi bile mumkun degildir.
Bir sistemin karmasIkligi, sahip oldugu ogelerin sayisi, bunlarin baglantilari ve geri besleme donguleriyle ilgilidir. Bu dusunceler, karmasIk sistemlerin tahmin edilmesi zor bir fenomenoloji sergiledigini ileri surer. Elemanlar ve etkilesime girdikleri kurallar iyi bilinen olarak kabul edilebilir, ancak daha dusuk bir seviyedeki elementlerin ozelliklerinin bir sonucu olarak ortaya cikan ozellikleri daha yuksek bir gozlem seviyesinde aciklamak kolay olmaktan uzaktir. Dogrusal olmama, birbirine bagli olma ve ortaya cikma, karmasIk bir sistemin nasil davranacagini tam olarak tahmin etmeyi zorlastiran uc ozelliktir. KarmasIk bir sistemin ogelerinin dogrusal olmayan davranisi ve birbirine bagliligi, tersinmezlige tabi oldugu anlamina gelir.
KarmasIk bir sisteme harici faktorler veya girdiler kaldirilabilir, ancak bu, karmasIk sistemin orijinal durumuna geri donebilecegi anlamina gelmez. Bunun yani sira guc yasasi, yani karmasIk sistem uzerindeki bir etkinin normalde beklenenden cok daha buyuk bir etkiye yol acacagi anlamina gelir. Bu iki faktor, basit, kucuk olcekli degisIkliklerden kaynaklanan buyuk etkiler goren karmasIk bir sistemin ortaya cikan davranisini desteklemek icin birlesir veya baska bir deyisle, toplam parcalardan daha buyuktur.
Bu uc faktoru eylemde gosteren klasIk bir ornek, trafik sIkisIkligidir. Bir otoyolda genis bir araba yogunlugu araliginda, araba hizi sadece biraz etkilenir, ancak belirli bir otoyolun ozelligi olan bir esIk/devrilme noktasi trafik sIkisIkligina neden olur. Bunun otesinde, araba yogunlugundaki kucuk bir artis trafik akisinda orantisiz bir azalmaya yol acabilir. Baska bir ornek, suyun katidan siviya veya sividan gaza gecisidir, suyun donacagi, buzun eriyecegi, suyun buhar olacagi ve buharin su olacagi kritik bir basinc ve sicaklik esigi vardir, ancak kesin esIk olamaz. Bahsedilen degisIkliklerin tumu, sistemin bir fazdan digerine gecislerini temsil ettikleri icin baglantilidir.

Faz Gecisleri
Pandemi gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?KarmasIk sistemlerde faz gecisleri, sistemin ozelligi olan esIklerde veya devrilme noktalarinda meydana gelir. Makroskopik faz gecisleri, sistemdeki kucuk degisIkliklerin sonucudur ve mikroskopik duzeyde tanik olunan kucuk degisIklikleri gozlemleyerek fazdaki makroskopik degisIkligi aciklamak zordur. Ancak bu ani gecisler, sistem icindeki farkli ogeler arasindaki dogrusal olmayan iliskilerden ve karsilikli baglantilardan kaynaklanir. Suyun buhara donustugu bir faz gecisi ornegine bakildiginda, belirli bir sicaklik araliginda suyun isinacagi ve ardindan duzenli bir kaynamaya dogru ilerledigi gozlemlenebilir. Kucuk ve artan miktarlarda isi eklenmeye devam ettikce, su molekullerinin hareketindeki degisIkligin artik duzenli olmadigi bir nokta ve kaynayan su kaynamaya gectikce kaotik hale gelir.
Bu gecis sureklidir ve kaotik bir kaynamaya gecis icin sicaklikta yalnizca kademeli bir artis gerekir. Bu faz gecisinin meydana geldigi nokta, esIk veya devrilme noktasi’dir. Sistemin neredeyse kararsiz oldugu ve muhtemelen kuresel etkilere yol acan kucuk bozulmalarla oldugu kritik bir noktadir ve karmasIk sistemlerin ortaya cikan davranisini gosterir. KarmasIk sistemlerin dogrusal olmayan dogasi nedeniyle, kritik noktanin ne olacagini veya bir faz gecisinin ne zaman olacagini tahmin etmek mumkun degildir.
Ayrica, organizasyonlar veya daha genel olarak toplum gibi kendi kendini organize eden karmasIk sistemler icin, sistemin dis rahatsizliklara tepkisini tahmin etmek daha da zordur. Cunku tepki, sistemin gecmisini temsil eden tum sistemin durumuna baglidir. Sistemdeki girdiler ve girdilere verilen yanitlar gibi. Faz gecislerinin ne zaman, nasil meydana geldigi, sistemin bir butun olarak ve ayrica bireysel unsurlari uzerindeki etkisinin ne olacagi, temel bir belirsizlik durumunu temsil eder.

Temel Belirsizlik
Faz gecisleri gibi temel belirsizlik durumlarinda, karmasIk bir sisteme verilen bir dizi girdiden kaynaklanacak sonuclar tahmin edilemez ve guvenilir olasilik tahminleri verebilen istatistiksel analizlere izin vermek icin cok benzersizdir. Temel belirsizlik durumlarinda hesaba katilmasi gereken iki onemli faktor, baglama bagli olmasi ve statik degil dinamik olmasidir. Baglam onemlidir, cunku bir sistem icinde farkli ogelerin mikroskobik duzeyde nasil etkilesime girdigine dair veri toplamaya yonelik bilgi ve yontemler mevcut olsa da, dinamik ve sistemin dogrusal olmayan dogasi klasIk asiri takma problemlerinden kacinmak icin bu sinirlamayi tanimak onemlidir.
Sonuc olarak COVID-19 sonrasi gelecekteki durumu belirsiz ve tahmin edilemez. Bu cok rahatsiz edici olabilir, ancak baska bir sekilde ele alindiginda bir umut duygusu da saglayabilir. Dogru yaklasimlari kullanarak, COVID-19 sonrasi daha surdurulebilir, esnek, adil ve hakkaniyetli bir gelecek insa etmek icin mevcut harekete gecme durtuleriyle bize verilen firsatlari kullanabiliriz. En uygun onlemleri alabilmek icin kisitlamalari anlamak ve cehaletin nerede oldugu konusunda durust olmak gerekir. Bu eylemler icin bir baslangic noktasi, sagligin sosyal belirleyicilerine odaklanmak olmalidir, cunku bunlar bireylerin ve daha genel olarak toplumlarin sagligi ve esenligi uzerinde cok buyuk bir etkiye sahiptir.
Pandemi gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?COVID-19 sonrasi duruma ilerlerken, vucut direncini artirmaya devam ederken mutevazi, umutlu ve odakli kalmaya yardimci olur. Sistem dusuncesi, kontrol yanilsamasi tarafindan korlenmeyi birakildigi anda, bekleyen, parlayan, bariz baska bir sonuca goturur. Yapacak cok sey oldugunu, farkli turde bir yapma seklidir. Gelecek tahmin edilemez, ancak tasavvur edilebilir ve sevgiyle hayata gecirilebilir. Sistemler kontrol edilemez, ancak yeniden tasarlanabilirler. Surprizlerin olmadigi bir dunyaya kesin olarak ilerlenemez, ancak surprizler bekleyebilir, onlardan ogrenebilir ve hatta onlardan faydalanmak mumkundur. Herkes kendi iradesini bir sisteme empoze edemez, sistemin insanlara ne soyledigini dinleyebilir, ozelliklerinin ve degerlerin, yalnizca iradeyle uretilebilecek olandan cok daha iyi bir sey ortaya cikarmak icin birlikte nasil calisabilecegini kesfetmek mumkundur.

ALİNTİ ~

10 Aralık 2021, 10:29	#1
CeReN Webmaster	Pandemi Gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir? COVID-19 salgini yikici olmustur ve dunyadaki toplumun tum yonlerini etkilemistir. Ozellikle de olumsuz etkilenen uc alan vardir; ekonomi, saglik ve egitim. 2020’de kuresel GSYIH’de %5,2’lik bir daralma olmustur ve tahminler kuresel issizlik oraninin %4,9–5,6’dan artabilecegini gosterir. Kisi basina dusen gelirde kuresel olarak ve 1870’ten bu yana ulkelerin en buyuk oraninda daralmistir. Toplamda, ekonomi uzerindeki olumsuz etkiler, uluslararasi olarak 300 milyona kadar insanin yoksulluk sinirinin altina dusmesine yol acabilir ve 2020’de 70 ila 100 milyon arasinda insan asiri derecede yoksulluga dusebilir. Ve tum bunlar, hukumetlerin ekonomileri desteklemeye yonelik cesitli cabalarina ragmen, kuresel borcun gecen yil 24 trilyon dolar artmasina neden olmustur, bu 2008 kuresel mali cokusunde gorulenden cok daha yuksek bir borc seviyesidir. Ekonomi uzerindeki olumsuz etkilerin uzerine, pandeminin COVID-19 enfeksiyonlarinin otesinde saglik uzerindeki etkileri de eklenmistir. Kuresel ticaretteki aksakliklar, Ocak 2020 ile Ocak 2021 arasinda kuresel gida fiyatlarinin ~%20 oraninda artmasina neden olmustur. Bu da azalan gelirle birlestiginde, hanelerin tukettikleri gidanin miktarini ve kalitesini azaltmasi gerektigi anlamina gelir. Gercekten de, dunya capinda ulkeler arasinda yapilan ulke anketleri, hanelerin %40’a kadarinin yiyeceklerinin tukendigini veya tuketimini azalttigini, en yoksul ulkelerdeki hanelerin ortalama %50’sinin birinin en az bir ogun atladigini dogruladigini gostermistir. 79 ulkede, akut gida guvencesi olmayan insanlarin toplam sayisinin 2020’nin sonunda 272 milyona cikmasi bekleniyordu. Akil sagligi da pandemi ve ilgili karantina onlemlerinden etkilenmistir. Mevcut akil hastaligi olan bireyler, bazi ulkelerde bir tur depresyon yasayan yetiskin sayisinda iki kat artis gorulmesiyle birlikte akil sagliklari uzerinde zararli bir etki yasamistir. Issizlikteki artislar, artan finansal zorluklar, sosyal izolasyon, gelecekle ilgili belirsizlik ve klinik hizmetlerin aksamasi alkol aliminin ve intiharlarin artmasina neden olabilir. Pandemi gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?Salgin cocuklar ve gencler icin de zor olmustur. COVID-19 pandemisi ile iliskili karantina onlemleri, tarihteki egitim sistemlerindeki en buyuk kesintiyi temsil eder, 190’dan fazla ulkede 1,6 milyardan fazla ogrenciyi etkilemis ve buda, dunya ogrenci nufusunun %94’unu temsil eder. Uzaktan ogrenmeye gecis, dunya genelinde, ozellikle yoksul hanelerde yasayan, internete ve dijital teknolojilere erisimi olmayan ogrencilerden bazilari icin olumsuz olmus ve daha da geride kalmislardir. Asgari egitim yeterliliginin altindaki cocuklarin oraninda %25’lik bir artis veya daha fazla oldugu tahmin edilmektedir. Okullarin kapanmasi, ihtiyac sahibi ailelere temel hizmetlerin ve ornegin besleyici gidaya erisim ve ebeveynlerin calisma kabiliyetinin desteklenmesi gibi faydalarin saglanmasini da etkiler. COVID-19 pandemisiyle birlikte gorulen ve sonrasinda da gormeye devam edilen kisa, orta ve uzun vadeli etkilerin, sistemlerin (devletler, kuruluslar, bireyler) karmasIkligi nedeniyle ongorulemeyen etkileri olacaktir. COVID-19 salgini gibi ani bir sokla veya 2008 kuresel mali cokusu gibi diger krizlerle karsi karsiya kaldiklarinda, karmasIk sistemler, bireylerin, toplumun direncli olma ve bu soklardan kurtulma yetenegi uzerinde onemli etkileri olabilecek ongorulemeyen gecislerden gecer. KarmasIk sistemler icin bu gecislerin olup olmadigi, ne zaman ve nasil meydana geldigi konusundaki temel belirsizlik, potansiyel olumsuz etkileri azaltmak icin tam olarak ne olacagini veya ne yapilmasi gerektigini bilmeyi zorlastirmaktadir. KarmasIk Sistemlerin Faz Gecisleri Temel Belirsizligi Baglamsallastirma Sistemler her yerde mevcuttur ve sistemlerin basit bir tanimi, kendi davranis kaliplarini ureten birbirine bagli ogeler kumesidir. Sistemin kendi ic suruculeri olur ve ayrica dis faktorlerden de etkilenir, bir sistemin ic mekanizmalari araciligiyla dis faktorlere nasil tepki verdigi, belirli bir sistemin dogal bir ozelligidir. Bu temel tanimdan yola cikarak, dunyanin sistemler merceginden gorulebilecegini bu ister organizmasal, ister orgutsel, toplumsal, devlet duzeyinde veya kuresel duzeyde olsun cabucak fark eder. Hangi duzeyde olursa olsun, herhangi bir sistem icin onemli bir husus, karmasIkligidir, cunku bir sistemin nasil davrandigi her zaman basit degildir, hatta tahmin edilmesi bile mumkun degildir. Bir sistemin karmasIkligi, sahip oldugu ogelerin sayisi, bunlarin baglantilari ve geri besleme donguleriyle ilgilidir. Bu dusunceler, karmasIk sistemlerin tahmin edilmesi zor bir fenomenoloji sergiledigini ileri surer. Elemanlar ve etkilesime girdikleri kurallar iyi bilinen olarak kabul edilebilir, ancak daha dusuk bir seviyedeki elementlerin ozelliklerinin bir sonucu olarak ortaya cikan ozellikleri daha yuksek bir gozlem seviyesinde aciklamak kolay olmaktan uzaktir. Dogrusal olmama, birbirine bagli olma ve ortaya cikma, karmasIk bir sistemin nasil davranacagini tam olarak tahmin etmeyi zorlastiran uc ozelliktir. KarmasIk bir sistemin ogelerinin dogrusal olmayan davranisi ve birbirine bagliligi, tersinmezlige tabi oldugu anlamina gelir. KarmasIk bir sisteme harici faktorler veya girdiler kaldirilabilir, ancak bu, karmasIk sistemin orijinal durumuna geri donebilecegi anlamina gelmez. Bunun yani sira guc yasasi, yani karmasIk sistem uzerindeki bir etkinin normalde beklenenden cok daha buyuk bir etkiye yol acacagi anlamina gelir. Bu iki faktor, basit, kucuk olcekli degisIkliklerden kaynaklanan buyuk etkiler goren karmasIk bir sistemin ortaya cikan davranisini desteklemek icin birlesir veya baska bir deyisle, toplam parcalardan daha buyuktur. Bu uc faktoru eylemde gosteren klasIk bir ornek, trafik sIkisIkligidir. Bir otoyolda genis bir araba yogunlugu araliginda, araba hizi sadece biraz etkilenir, ancak belirli bir otoyolun ozelligi olan bir esIk/devrilme noktasi trafik sIkisIkligina neden olur. Bunun otesinde, araba yogunlugundaki kucuk bir artis trafik akisinda orantisiz bir azalmaya yol acabilir. Baska bir ornek, suyun katidan siviya veya sividan gaza gecisidir, suyun donacagi, buzun eriyecegi, suyun buhar olacagi ve buharin su olacagi kritik bir basinc ve sicaklik esigi vardir, ancak kesin esIk olamaz. Bahsedilen degisIkliklerin tumu, sistemin bir fazdan digerine gecislerini temsil ettikleri icin baglantilidir. Faz Gecisleri Pandemi gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?KarmasIk sistemlerde faz gecisleri, sistemin ozelligi olan esIklerde veya devrilme noktalarinda meydana gelir. Makroskopik faz gecisleri, sistemdeki kucuk degisIkliklerin sonucudur ve mikroskopik duzeyde tanik olunan kucuk degisIklikleri gozlemleyerek fazdaki makroskopik degisIkligi aciklamak zordur. Ancak bu ani gecisler, sistem icindeki farkli ogeler arasindaki dogrusal olmayan iliskilerden ve karsilikli baglantilardan kaynaklanir. Suyun buhara donustugu bir faz gecisi ornegine bakildiginda, belirli bir sicaklik araliginda suyun isinacagi ve ardindan duzenli bir kaynamaya dogru ilerledigi gozlemlenebilir. Kucuk ve artan miktarlarda isi eklenmeye devam ettikce, su molekullerinin hareketindeki degisIkligin artik duzenli olmadigi bir nokta ve kaynayan su kaynamaya gectikce kaotik hale gelir. Bu gecis sureklidir ve kaotik bir kaynamaya gecis icin sicaklikta yalnizca kademeli bir artis gerekir. Bu faz gecisinin meydana geldigi nokta, esIk veya devrilme noktasi’dir. Sistemin neredeyse kararsiz oldugu ve muhtemelen kuresel etkilere yol acan kucuk bozulmalarla oldugu kritik bir noktadir ve karmasIk sistemlerin ortaya cikan davranisini gosterir. KarmasIk sistemlerin dogrusal olmayan dogasi nedeniyle, kritik noktanin ne olacagini veya bir faz gecisinin ne zaman olacagini tahmin etmek mumkun degildir. Ayrica, organizasyonlar veya daha genel olarak toplum gibi kendi kendini organize eden karmasIk sistemler icin, sistemin dis rahatsizliklara tepkisini tahmin etmek daha da zordur. Cunku tepki, sistemin gecmisini temsil eden tum sistemin durumuna baglidir. Sistemdeki girdiler ve girdilere verilen yanitlar gibi. Faz gecislerinin ne zaman, nasil meydana geldigi, sistemin bir butun olarak ve ayrica bireysel unsurlari uzerindeki etkisinin ne olacagi, temel bir belirsizlik durumunu temsil eder. Temel Belirsizlik Faz gecisleri gibi temel belirsizlik durumlarinda, karmasIk bir sisteme verilen bir dizi girdiden kaynaklanacak sonuclar tahmin edilemez ve guvenilir olasilik tahminleri verebilen istatistiksel analizlere izin vermek icin cok benzersizdir. Temel belirsizlik durumlarinda hesaba katilmasi gereken iki onemli faktor, baglama bagli olmasi ve statik degil dinamik olmasidir. Baglam onemlidir, cunku bir sistem icinde farkli ogelerin mikroskobik duzeyde nasil etkilesime girdigine dair veri toplamaya yonelik bilgi ve yontemler mevcut olsa da, dinamik ve sistemin dogrusal olmayan dogasi klasIk asiri takma problemlerinden kacinmak icin bu sinirlamayi tanimak onemlidir. Sonuc olarak COVID-19 sonrasi gelecekteki durumu belirsiz ve tahmin edilemez. Bu cok rahatsiz edici olabilir, ancak baska bir sekilde ele alindiginda bir umut duygusu da saglayabilir. Dogru yaklasimlari kullanarak, COVID-19 sonrasi daha surdurulebilir, esnek, adil ve hakkaniyetli bir gelecek insa etmek icin mevcut harekete gecme durtuleriyle bize verilen firsatlari kullanabiliriz. En uygun onlemleri alabilmek icin kisitlamalari anlamak ve cehaletin nerede oldugu konusunda durust olmak gerekir. Bu eylemler icin bir baslangic noktasi, sagligin sosyal belirleyicilerine odaklanmak olmalidir, cunku bunlar bireylerin ve daha genel olarak toplumlarin sagligi ve esenligi uzerinde cok buyuk bir etkiye sahiptir. Pandemi gibi Belirsizlik Ortamlari Ile Nasil Basa Cikilir?COVID-19 sonrasi duruma ilerlerken, vucut direncini artirmaya devam ederken mutevazi, umutlu ve odakli kalmaya yardimci olur. Sistem dusuncesi, kontrol yanilsamasi tarafindan korlenmeyi birakildigi anda, bekleyen, parlayan, bariz baska bir sonuca goturur. Yapacak cok sey oldugunu, farkli turde bir yapma seklidir. Gelecek tahmin edilemez, ancak tasavvur edilebilir ve sevgiyle hayata gecirilebilir. Sistemler kontrol edilemez, ancak yeniden tasarlanabilirler. Surprizlerin olmadigi bir dunyaya kesin olarak ilerlenemez, ancak surprizler bekleyebilir, onlardan ogrenebilir ve hatta onlardan faydalanmak mumkundur. Herkes kendi iradesini bir sisteme empoze edemez, sistemin insanlara ne soyledigini dinleyebilir, ozelliklerinin ve degerlerin, yalnizca iradeyle uretilebilecek olandan cok daha iyi bir sey ortaya cikarmak icin birlikte nasil calisabilecegini kesfetmek mumkundur. ALİNTİ ~ ________________ Bizde MutSuz Olalim ~
	Alıntı Yap

Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 ziyaretçi)