[meLanie]

Cirit Nedir?
Cirit, bir diğer deyimle Çavgan, Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata oyunudur. Türkler, Orta Asya’dan Anadolu’ya bu atlı oyunu da dolu dizgin beraberlerinde getirmişlerdir. Türkler için at, mukaddes ve vazgeçilmez bir unsurdur. At sırtında doğar, at sırtında büyür, at sırtında savaşır, at sırtında ölürlerdi.

Cirit Oyunu, Türklerin en büyük tören ve sportif oyunu idi. Daha sonra 16. yüzyılda Osmanlı Türkleri tarafından bir Savas, Oyunu olarak kabul edildi. 19. yüzyılda bütün Osmanlı ülkesi ve saraylarının en büyük gösteri sporu ve oyunu oldu. Cirit, ayni zaman tehlikeli bir oyun olduğundan 1826 yılında II. Mahmut tarafından yasak edildi. Fakat daha sonra yine Osmanlı ’nın basta gelen meydan ve savas, oyunu olarak her tarafa yayıldı.

Cirit Oyunu, daha 40-50 yıl öncesine değin Anadolu’da yaygın bir oyun olduğu halde son yıllarda sadece Balıkesir, Söğüt, Konya, Kars, Erzurum, Erzincan ve Bayburt yörelerinde yaşamaya devam etti. 20-25 yıldan beri Konya ve Balıkesir’de tarihe karıştı.
Buna rağmen halen Anadolu’nun hemen her köşesinde düğünlerde ve bayramlarda köy delikanlıları ve kasaba halkı Cirit Oyunu ’nu oynamaktadır. Büyük şehirlerimize karsı köy ve kasabalarımızda yaşamaktadır. Anadolu’da köylerimizin güreşle beraber başlıca yiğitlik ve savas, oyununu teşkil etmektedir.

Halkın ilgisini çekmek için cirit meydanında davullar ve zurnalar çalınır. Ayrıca Yurt dışı İran, Afganistan ve Türkistan Türkleri ile Türklerle meskûn diğer Asya yörelerinde de hâlâ canlılığını ve geleneğini sürdürmektedir.

Cirit Nasıl Oynanır ?
Bir metre uzunluğunda, kurutulmuş meşe veya soyulmuş hurma dalından yapılmış oldukça ağır ve kalın bir sopa kullanılır. Oyuna katılan kişiler aralarında 100 m bırakarak karşılıklı dizilirler. Bu takımdaki atlılardan biri atını sürerek karşıdakilerden birinin adını seslenir. bundan sonra oyun başlamış olur. Atını ileri süren oyuncu elindeki Cirit’i hasmına doğru fırlattıktan sonra geriye doğru kaçmaya başlar. Üzerine cirit atılan atlıda atanı kovalar ve oda Cirit’i ona atar. Bu sırada önde koşanın takımından başka bir oyuncu da arkadaşını kovalayanın peşine düşer ve oyun böyle devam eder. Bu oyundaki hedef atın sırtındaki binicidir. Cirit’in ata isabet etmesi halinde Cirit’i atan oyuncu oyun dışı kalır. Bu yüzden atlılar kendilerine atılan ciritten kurtulmak için at üzerinde çeşitli taktikler uygularlar. Eğilme, atın yanlarına sarkma ve bazı akrobatik hareketler dahi yapılır. Her isabet takıma bir puan kazandırır. Bütün oyuncuların ellerindeki Cirit’i savurmalarından sonra en fazla isabet kaydedişe göre galip takım ilan edilir. Yöreye göre puanlama değişebilir.

Puan Alma:
Ciritçiye isabetli vuruş 3 puan,
Cirit’i havada tutmak 3-(1) puan,
Rakibi yakalayıp bağışlama 3 puan,
Tehlikeli durumda puandan vazgeçme 3 puan

Puan Kaybetme:
Rakibi yakalayıp bağışlamama 3 puan,
Atın rakibe kasten çarptırılması 3 puan,
Ata cirit kasten vurma 3 puan,
At ile karşı alaya girme 1 puan,
Yan çizgiyi geçme 1 puan,
Alaya atışlarda atış sahasından atmama 1 puan,
Alay atışında Cirit’i atamama 1 puan,
Erken ve çift çıkış 1 puan,
Attan düşme 3-(6) puan,
Attan inme 1 puan,


[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]