TARİHİN SINIFLANDIRILMASI-TARİHİN TASNİFİ

Tarihi anlaşılır bir biçimde anlatmak ve anlamak için sınıflandırılması ve tasninifi gerekmektedir.Aşağıda sizlere bu konuyu anlaşılır bir şekilde anlatmaya çalıştık.

Tarih bilimi çok geniş bir çalışma alanına sahip olduğundan incelenmesinde güçlükler yaşanmaktadır. Bu sebeple tarihi olayları daha iyi incelemek ve öğrenmek için tarihin sınıflandırılarak incelenmesi gerektiği düşünülmüştür.

Tarih anlatım türüne ve kapsamına göre iki şekilde sınıflandırılmaktadır.

Anlatım türüne göre Tarih kısaca şu şekilde sınıflandırılmaktadır:

I. Hikayeci tarihçilik

II. Öğretici tarihçilik

III. Siyasi tarihçilik

IV. Kronik tarihçilik

V. Sosyal tarihçilik

VI. Araştırmacı tarihçilik

Hikayeci (rivayetçi) tarihçilik; olayları hikayeleştirerek anlatmaktadır. Aslına sadık kalma beklentisi yoktur.

Öğretici(pragmatik) tarihçilik; toplumu yönlendirme amacı taşımaktadır. Milli duygular ön plana çıkarılır.

Siyasi tarihçilik; sadece siyasi gelişmeleri konu edinmektedir.

Kronik tarihçilik; olayları tarih sırasına göre vermektedir. Sebep sonuç ilişkisine bakılmamaktadır.

Sosyal tarihçilik; kültür ve uygarlıkları baz almaktadır. Sosyal değişme ve sınıflaşma incelenir.

Araştırmacı (bilimsel) tarihçilik; olayları belgelere dayalı olarak sebep sonuç ilişkileri içinde inceleyen günümüz tarihçiliğidir.

Kapsamına göre Tarih ise kısaca şu şekilde sınıflandırılmaktadır:

I. Zamana göre tasnif

II. Mekana göre tasnif

III. Konusuna göre tasnif

Zamana göre tasnifte; Tarih çağ ve yüzyıllar gibi bölümlere ayrılmaktadır. Zaman dilimleri baz alınmakta, araştırmalar ve incelemeler o doğrultuda yapılmaktadır. Tarihin çağlara ayrılmasında evrensel nitelikte olaylar göz önünde bulundurulmaktadır. Örneğin; Yazının bulunması, Kavimler göçü, İstanbul'un Fethi vs.

Mekana göre tasnifte; belli bir coğrafi bölge incelenmektedir. Kıtaların, ülkelerin, bölgelerin, şehirlerin tarihleri incelenmektedir. Örneğin; Asya Tarihi, Avrupa Tarihi, Türkiye Tarihi, Ankara Tarihi vs. Bu tarz tasnifte belli bir coğrafi bölgeyi ele alan eserlerden o coğrafya ile ilgili sosyal, ekonomik, siyasi ve kültürel bilgiler elde edilebilmektedir.

Konusuna göre tasnifte; toplumların sosyal, ekonomik, siyasi, dini, hukuki, ve kültürel yönleri incelenmektedir. Detaylara inilerek incelemeler yapılmakta ve araştırılmak istenilen konunun sınırları belli olmaktadır. Örneğin; Kültür Tarihi, Dinler Tarihi, Askeri Tarih, Hukuk Tarihi vs.