[CeReN]

Insan bagirsak mikrobiyomu; insan genomlarinda bulunan genlerin 100 katindan olusan kolektif genomu iceren farkli turlere karsilik gelen bakterileri mikroorganizmalarindan olusur. Mevcut mikrobiyal topluluklar, vitaminlerin ve onemli amino asitlerin sentezi ile birlikte probiyotik ozellikleri iceren farkli islevler yoluyla konakci sagligina katkida bulunur. Insan bagirsak mikrobiyomunun sagligi, hastaligi ve cesitliligi arasindaki korelasyonu gelistiren tum saglikli bireyler arasinda bagirsak mikrobiyotasinin bilesenlerinde cesitli degisIklikler gozlemlenmistir.
Ayrica, bagirsak mikrobiyotasi, bagirsak ve bagirsak disi bozukluklari iceren patogenez ile baglantilidir. Bu nedenle diyet, erken yasam evrelerinden itibaren mikrobiyal populasyonlarin cesitliligini, dagilimini ve daha fazlasini etkileyen bagirsaktaki mikrobiyal kompozisyon icin ana belirleyiciler olarak kabul edilmistir. Diyet varyasyonlari ayrica bagirsak mikrobiyotasindaki toplam yapisal varyasyonlarin %57’sini gelistirir. Diyetteki akut degisIklik, mikrobiyal bilesimde farkliliklar gostermistir. Tum bu varyasyonlar, saglik yararlarinin daha uzun sure kalici olmasi icin bagirsak mikrobiyotasinin degistirilmesine katkida bulunur.
Findigin Bagirsak Mikrobiyotasi Uzerindeki EtkileriFindik tuketiminin metabolik risk faktorleri uzerinde etkili oldugu bulunmustur. Kuruyemisler, prebiyotik lif ve bitkisel besinlerin bir kombinasyonudur ve antioksidan, anti-inflamatuar etkilere sahiptir. Kuruyemisler ayrica, tokoferoller (badem ve findik) ve yuksek miktarda fitosteroller ve karotenoidler (fistik) gibi lipofilik bilesIklerin kivami ile birlikte esas olarak findiklarda bulunan yuksek tekli doymamis yag asitleri iceriginden olusur. Fenolik bilesIklerin, temel olarak ceviz ve cevizlerde bulunan flavonoidleri ve tanenleri iceren, kabuklu yemislerde fitokimyasallar seklinde bol miktarda bulundugu dusunulmektedir. Antioksidan ve antienflamatuvar etkiler olusturan bu bilesIk cesitliliginin saglik acisindan faydali oldugu kanitlanmistir.
Ypilan arastirmalar, ayrica bagirsak mikrobiyotasinin yeniden sekillenmesi uzerindeki etkileri de gosterir. Polifenollerin icerigi ile birlikte lifler, bagirsak mikrobiyotasinin profiline aracilik etmede onemli bir rol oynar ve bu da anti-inflamatuar etkilerin uretilmesi, bagirsak mekanizmalarinin ve enterik bariyer butunlugunun korunmasi gibi saglik yararlari mekanizmasina yol acar. Bu nedenle, findik bitki besinlerinin tuketiminin, iltihapli hastaliklarin yonetimi icin bagirsak mikrobiyotasina yardimci oldugu ortaya cikmistir
Findik bitki besinlerinin potansiyel prebiyotik ozelliklerinin, saglikli bagirsak mekanizmasini analiz etmek icin onemli oldugu dusunulmustur. Findik bitki besinleri, yuksek lif seviyelerinin tutarliligi, antioksidanlar ve antienflamatuar ozellikleri nedeniyle bagirsaktaki mekanizmalari harekete gecirerek sagligin korunmasinda etkili olmustur. Macadamia iceren tum findik bitki besinleri de lif icerir. Bu bitki besinleri findiklari, bagirsak bakterilerini besleyebilir, cunku bu kuruyemisler, esas olarak bagirsakta yasayan probiyotik bakterileri beslemekle ilgili olan prebiyotiklerden olusur.
Yapilan calismalardan biri, alti hafta boyunca tek bir gunde 56 gr badem ve 10 gr badem kabugunun bagirsaktaki onemli bakteri suslarinin buyumesini arttirdigini gostermistir. Antep fistigi kullanildiginda da benzer sonuclar gorulmustur. Findik bitki besinleri ayrica bagirsakta bulunan proteobakterileri de koruyabilir. Gida Mikrobiyolojisi’ndeki bir baska buyuk calisma, kestane ve ununun ozlerinin, midede bulunan asitlerin ve safranin hayatta kalmasinda farkli laktobasil bakteri suslarina yardimci oldugunu ortaya koymustur. Dolayisiyla, bu, bu kuruyemislerin aktif olarak kalin bagirsakta mekanizma gosterdigini ve saglikli bir bagirsagin korunmasiyla sonuclandigini etkili bir sekilde kanitlamaktadir.
Ayrica, bagirsaklarda bulunan saglikli bakteriler, kisa zincirli yag asitlerinin urunune fermantasyonla sonuclanan findik bitki besinlerinin lifi ile beslenir. Bu nedenle, agirlik yonetimi bu bilesIkler tarafindan etkin bir sekilde surdurulur. Prebiyotik potansiyel, secici stimulasyon mekanizmasi ile herhangi bir bireyde sagliga fayda saglayan, bagirsak mikrobiyotasinda bulunan secici mikrobiyal turlerin buyumesi olarak ifade edilmistir. Findik bitki besinlerinin prebiyotik etkileri ve bagirsak mikroflorasi uzerindeki etkisi uzerine sinirli arastirma yapilmistir. Ancak calismalarin cogu, prebiyotik destegi goz onunde bulundurarak saglikli bir bagirsagi korumak icin findik bitki besinlerinin olumlu etkisini gostermistir.

Findik Besinlerinin Bagirsak Mikrobiyotasi Uzerindeki Etkileri
Findigin Bagirsak Mikrobiyotasi Uzerindeki EtkileriCesitli kabuklu yemislerde dogal lifler ve fitokimyasallar bulunur ve bu bilesenler proksimal kolona ulasarak cesitli mikrobiyotalarin saglikli bakimi icin substratlar saglar. Kuruyemisler, prebiyotik lif ve polifenoller acisindan zengin gida bilesenleridir ve insan bagirsak sagligi ve bagirsak mikrobiyotasi uzerinde kanitlanmis faydalari vardir. Spesifik kabuklu yemisler lif ve diger bitkisel besinler acisindan zengindir, ancak artan findik tuketiminin insan bagirsagi mikrobiyotasi uzerindeki etkisi henuz arastirilmamistir.
Kuruyemis tuketiminin metabolik ve bagirsak sagligi yararlarini one suren epidemiyolojik calismalar ve klinik denemeler gecmisi vardir. Diger kuruyemislerle karsilastirildiginda, antep fistiginin daha dusuk seviyelerde coklu doymamis yag asitleri (PUFA’lar) ve tekli doymamis yag asitleri (MUFA’lar) ile dengeli bir beslenme profiline sahip oldugu kanitlanmistir. Antep fistigi, yuksek duzeyde protein, cozunur ve cozunmez lif, potasyum, K vitamini, fitosteroller, ksantofil karotenoidler, tokoferol ve yuksek antioksidan potansiyeline sahiptir.
Kuruyemisler ayrica tokluk glikoz dalgalanmalarini azaltmada rol oynar. Findik, bagirsak sagligini korumanin yani sira, gestasyonel diyabetes mellitustan muzdarip hastalarda potansiyel olarak glikoz homeostazini iyilestirmeye yardimci olur. GLP-1 ve GIP, guclu glikoza bagli insulin duzenleyici ozelliklere sahip olan ve yemek yedikten sonra kan sekerini dusurmek icin salinan bagirsak inkretin hormonlaridir. Bu hormonlar, tokluk glukoz dalgalanmalarini kontrol etmede cok onemli bir rol oynayan glukoza bagimli insulin sekresyonunu arttirir.
Arastirma raporlarina gore bagirsak mikrobiyotasinin insan sagliginin farkli yonleriyle iliskisini gosteren artan kanitlar vardir. Sekiz haftalik ceviz tuketimi, yaklasIk 43 g/gun, lipid seviyelerinde onemli bir iyilesme saglar ve duzenli ceviz tuketimi, daha iyi bagirsak sagligi ile baglantilidir. Yapilan bu calisma randomize olup kontrollu, ileriye donuk, capraz gecisli bir calismadadir. Bagirsak mikrobiyomunu degerlendirmek icin 63 ± 7 yasinda ve BMI 25.1 ± 4.0 kg/m 2 olan 134 kadindan olusan 194 saglikli birey arastirmaya katilmistir.
Elde edilen sonuclarda onemli bir dusus oldugu belirlenmis, Clostridium sp.Ceviz tuketimi ile kume XIVa turleri, findiklarin insan bagirsagindaki faydali etkisini kanitlamaktadir.arastirmacilar tarafindan yapilan bir calismada bildirildigi gibi fistik tuketiminin bagirsak mikrobiyota bilesimi uzerindeki etkisi badem tuketiminden cok daha yuksektir. Sonuclar ayrica potansiyel olarak faydali butirat ureten bakterilerin sayisinda bir artis gostermistir. Kuruyemislerin iyi bakterileri arttirmada etkinligi kanitlanmistir.
Clostridium, Roseburia, laknospira ve cevirici, insan bagirsagi uzerinde modulator bir etki yaratmanin bir yolunu acmaktadir. Ceviz tuketimi, saglikli bireylerde probiyotik ve butirik asit ureten turlerdeki artisi acikca gostermistir. Lactobacillus, Ruminococcaceae, ve gul cicegi, probiyotik turu bakteriler ceviz tuketimi ile onemli olcude artarken, Bacteroides, anaerotruncus, ve alfaproteobakterileronemli olcude azalmistir. Konakci mide-bagirsak (GI) yolu uzerindeki prebiyotik etkileri gosteren sematik bir diyagrami gostermektedir. Duzenli ceviz tuketimi, bagirsak mikrobiyotasinda ciddi bir degisIklik getirmis, bu da boylece ceviz tuketiminin yararli saglik etkilerini daha da kanitlayacak yeni bir mekanizma hakkinda fikir vermistir.



Kuruyemislerin Potansiyel Saglik Yararlari
Eski zamanlardan beri findik ve kuru meyveler insan diyetinin onemli bir parcasi olmustur. Kuruyemisler besin acisindan zengin gidalardir ve mukemmel sagligi gelistirici ve faydali biyoaktif bilesIklerden olusur. Yapilan bir arastirmaya gore findik, kronik dejeneratif hastaliklarda koruyucu bir etkiye sahip oldugu soylenen diyet antioksidanlari icerir. Kuruyemisler, kronik dejeneratif hastaliklarda yaygin olan oksidatif stresi azaltan antioksidanlara sahiptir. Tum agac yemisleri goz onune alindiginda, ceviz, kestane ve cevizlerde en yuksek miktarda antioksidan bulunur.
Ceviz, 100 g basina 20 mmol’den fazla antioksidan iceren bir ceviz kabuguna sahiptir, oysa yer fistigi gunluk diyet alimina onemli sayida antioksidan katkida bulunur. Kuruyemisler, kardiyovaskuler ve koroner kalp hastaliklari olum ozelliklerinin sayisinda guclu ve tutarli azalmalar gostermistir. Findik lipit ve kolesterol seviyesini duzenleyen onemli bir rol oynamis ve saglikli bir kalp icin koruma saglamistir.Findigin Bagirsak Mikrobiyotasi Uzerindeki Etkileri
Alman Beslenme Dernegi’ne gore, kalp ve diger organlarin saglikli calismasi icin findik zengin bir besin kaynagi oldugu icin gunluk 25 gr kuruyemis tuketimi tavsiye edilmektedir. Kuruyemisler, tekli doymamis yag asitleri (MUFA), coklu doymamis yag asitleri (PUFA), diyet lifi, vitaminler, antioksidanlar ve mineraller gibi tum onemli besinlerin iyi bir kaynagidir. Duzenli olarak tuketilseler bile saglik uzerinde olumlu etkileri vardir. Kanitlar, duzenli findik tuketiminin vucut, kalp, kilo, saglikli veya obez hastalar uzerinde olumsuz bir etkisi olmadigini gostermektedir. Kuruyemislerin metabolik bozukluklar, hiperlipidemi, aterosklerotik hastaliklar, hiperglisemi, kalp rahatsizliklari, miyokardiyal ve koroner arter hastaliginin onlenmesinde kanitlanmis faydalari oldugu gosterilmistir.
Kabuklu yemislerde bulunan besinlerin, biyoaktif bilesIklerin ve antioksidanlarin tam faydasini elde etmek icin sIk sIk tuketilmesi siddetle tavsiye edilir. Kuruyemisler cok lezzetlidir, bu nedenle gunluk olarak tuketmek sadece fayda saglayacaktir. Kardiyometabolik ve diger bulasici olmayan hastalik riski, muazzam miktarda makro besin, mikro besin, biyoaktif bilesIk, sagligi gelistirici diger besin maddeleri ve aroma iceren kabuklu yemislerin ve kuru meyvelerin sinerjik katkisiyla module edilebilir. Ceviz tuketiminin cesitli saglik sonuclari uzerindeki faydali etkileri deneysel arastirmalar, ileriye donuk calismalar ve insan klinik deneyleri ile bildirilmistir. Saglik yararlari icin agac fistiginin diyet polifenolleri almak oldukca yarar saglayan bir diyet secimi olacaktir.

ALİNTİ ~